Η Πράσινη ανάπτυξη οφείλει να είναι βιώσιμη, οπότε μιλάμε για βιώσιμη ανάπτυξη..
Το περιβάλλον από πεδίο λανθάνοντος πλεονεκτήματος θα πρέπει να μετατραπεί επιτέλους σε πραγματικό πεδίο συγκριτικού πλεονεκτήματος. Για να γίνει αυτό απαιτούνται θεσμικές παρεμβάσεις, οικονομίες κλίμακας, αλλά και συγκρούσεις τόσο με γραφειοκράτες της δημόσιας διοίκησης όσο και με ιδεολήπτες «οικολόγους». Αλλά και με τις ψευδαισθήσεις που καλλιεργούνται στους πολίτες.
Όπως εκείνη που θεωρεί πως το κράτος μπορεί να δημιουργήσει «πράσινες» θέσεις εργασίας με ένα μαγικό ραβδί, χωρίς να τις επιδοτήσει απορροφώντας κεφάλαια από άλλους παραγωγικούς τομείς. Κι ακόμη εκείνη που θεωρεί ότι η πράσινη ανάπτυξη σημαίνει αυτόματα σύγκρουση με τις πελατειακές λογικές ορισμένων κατευθύνσεων, τη γραφειοκρατία, το συγκεντρωτισμό, τη διαφθορά.
Δεν ελπίζω και πολύ καθώς όλα τα προοδευτικά οράματα στην Ελλάδα παγιδεύονται συνήθως ανάμεσα στον επικοινωνιακό άξονα από την μία και την γραφειοκρατία και ανελαστικότητα του επιχειρηματικού περιβάλλοντος από την άλλη.
Ας μην ξεχνάμε ότι μια χώρα σαν την Ισπανία που τόλμησε να κατεδαφίσει τα πολυόροφα παραθεριστικά συγκροτήματα με σκοπό να επανακτήσει τις ακτογραμμές της, δεν τα κατάφερε μέχρι σήμερα στο στοίχημα της βιώσιμης ανάπτυξης. Αν και πέτυχε θεαματική και ταχεία “πράσινη” ανάπτυξη, αυτή στηρίχθηκε κυρίως σε ένα ευνοϊκό νομοθετικό πλαίσιο κρατικών επιδοτήσεων, με αποτέλεσμα να μην είναι «βιώσιμη» σε βάθος χρόνου. Και να οδηγήσει σύντομα σε αύξηση των ελλειμμάτων και της ανεργίας..
Υπάρχει φυσικά και το πρότυπο της Δανίας, που εγκαινίασε λιγες μέρες πριν στην Βόρεια Θάλασσα, 30 χλμ από τις δυτικές ακτές της, το μεγαλύτερο υπεράκτιο αιολικό πάρκο στον κόσμο, μια εγκατάσταση με 91 ανεμογεννήτριες που καταλαμβάνει έκταση 35 τετραγωνικών χιλιομέτρων (φωτο).
Ομως ας ας μην ξεχνάμε οτι στο δανέζικο πρότυπο η «πράσινη» φιλοσοφία μετράει 30-40 χρόνια, αποτελεί φιλοσοφία ζωής και έχει άμεσο αντίκτυπο όχι μονο στην ενεργειακή οικονομία αλλά και στην καθημερινή ζωή του πολίτη. Κι εκεί δόθηκαν κίνητρα αλλά με μέτρο και με στόχο την ανταγωνιστικότητα των ΑΠΕ. Κι ακόμη στο εργασιακό επίπεδο βοήθησε η επιτυχής εφαρμογή ενός μοντέλου ελαστικών εργασιακών σχέσεων και κοινωνικού κράτους που «αναλαμβάνει» οικονομικά τους απολυμένους, τους επανεκπαιδεύει "διαβίου" και τους επαναπροωθεί άμεσα στην αγορά εργασίας. Ετσι, οι εργαζόμενοι αισθάνονται ασφαλείς και οι εταιρείες έχουν ευελιξία και καλό ανθρώπινο κεφάλαιο ώστε να αναπτύσσονται και να καινοτομούν... Φαντάζεστε ένα τέτοιο μοντέλο τί τύχη θα είχε στον τόπο μας;
Ας ελπίσουμε ότι η δέσμευση της ΕΕ για τα γνωστά 5 εικοσάρια (20% μείωση εκπομπών, 20% μερίδιο ΑΠΕ, 20% ενεργειακή αποδοτικότητα μέχρι το 2020) θα έχει μεγαλύτερη επιτυχία από τη στρατηγική της Λισσαβόνας για την ανταγωνιστικότητα και ότι θα επηρεάσει θετικά και τον τόπο μας. Εντούτοις, η αλήθεια είναι ότι αν δεν αλλάξουμε το από δεκαετίες κυρίαρχο κρατικοδίαιτο αναπτυξιακό μας πρότυπο, όλα τα παραπάνω θα αποδειχθούν ευσεβείς πόθοι. Και η πράσινη ανάπτυξη, από μεγάλη ελπίδα, θα περιοριστεί σε ένα περιτύλιγμα, μια έστω μοντέρνα παραλλαγή του ιδίου αποτυχημένου μοντέλου ανάπτυξης. Και στις νεώτερες γενιές θα μείνει ως παρακαταθήκη το επιπλέον δημοσιονομικό έλλειμμα..
[Πέτρος Τζεφέρης][by tzeferis peter]
Αρθρο Π Τζεφέρη: Ο πεντάλογος της Πράσινης Ανάπτυξης