Οι υγρότοποι στο έτος της βιοποικιλότητας!

Κάθε χρόνο, το Φεβρουάριο, γιορτάζουμε τη παγκόσμια μέρα των υγροτόπων. Η Ελλάδα έχει περισσότερους από 400 μικρότερους και μεγαλύτερους υγροτόπους, συνολικού εμβαδού πάνω από 2 εκατομμύρια στρέμματα.
Η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα έχει αναγνωρίσει ότι τα σύνθετα οικοσυστήματα που περιέχουν οι υγρότοποι είναι σημαντικά για την διατήρηση της βιοποικιλότητας, προσφέροντας ενδιαίτημα σε πολλά απειλούμενα είδη πανίδας και χλωρίδας, ενώ παράλληλα παρέχουν ουσιαστικές υπηρεσίες στον άνθρωπο, συμβάλλοντας καθοριστικά στην ομαλή λειτουργία του υδατικού κύκλου.
Οι υγροτοπικές εκτάσεις χρήζουν ιδιαίτερης διαχείρισης και η φροντίδα τους τόσο από την πολιτεία όσο και από τους ίδιους τους πολίτες είναι επιβεβλημένη. Πολλοί από τους υγροτόπους στην χώρα μας έχουν χαρακτηριστεί προστατευόμενες περιοχές, και έχουν διαμορφωθεί φορείς διαχείρισης για την προστασία και ανάδειξή τους. Η Ελλάδα έχει εντάξει (μόλις) 11 υγροτόπους της στον Κατάλογο της Συνθήκης Ραμσάρ πχ. το Δέλτα του Έβρου, τη Λίμνη Βιστονίδα και τη λιμνοθάλασσα του Πόρτο Λάγος, το Δέλτα του Νέστου, τη Λίμνη Κερκίνη, τις Λίμνες Βόλβη και Κορώνεια (Λαγκαδά), τη μικρή Πρέσπα κλπ.
Οι περισσότεροι όμως υγρότοποι βρίσκονται ακόμη στο περιθώριο και παραμένουν στο "έλεος" του κάθε γειτνιάζοντα βιομηχάνου, αναμένοντας τελικά βοήθεια μόνο από ευαισθητοποιημένους πολίτες που μοιραία σκοντάφτουν κάθε φορά πάνω στην απουσία ρυθμιστικού πλαισίου αλλά και την ευκολία με την οποία η ανθρώπινη δραστηριότητα πολλαπλασιάζει την υπέργεια και υπόγεια ρυπανση των απροστάτευτων χώρων.

Αν πάρουμε για παράδειγμα την περιφέρεια αττικής , η οποία βρίσκεται στα πόδια μας, οι υγρότοποί της ειναι ανεκτίμητης αξίας αλλά παράλληλα σε μεγάλο βαθμό υποτιμημένοι. Η Λίμνη Κουμουνδούρου στον Ασπρόπυργο, το Βουρκάρι στα Μέγαρα, το Στόμι στον Σχοινιά, η Λιμνοθάλασσα στον Ωρωπό, ο Ερασινός Ποταμός στην Βραυρώνα, ο Κηφισός και ο Ασωπός προταμός πρέπει άμεσα να καθαριστούν, να προστατευθούν από τις αρμόδιες αρχές και να αναδειχτούν ως περιοχές υψηλής περιβαλλοντικής σπουδαιότητας για την Αττική.
Ολοι οι παραπάνω υγρότοποι βρίσκονται αντιμέτωποι με παράνομες επιχωματώσεις, με ατμοσφαιρική και υπόγεια ρύπανση και ειδικά στην Δυτική Αττική με εγκαταστάσεις βιομηχανιών και δεξαμενών καυσίμων από την ανεξέλεγκτη βιομηχανική δραστηριότητα που αναπτύσσεται στο Θριάσιο Πεδίο και τη Μεγαρίδα. Η απουσία ολοκληρωμένου κανονιστικού πλαισίου για την επεξεργασία των εργοστασιακών λυμάτων, οι μεγάλες καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση των αποχετευτικών δικτύων και βιολογικών καθαρισμών, η ανεπαρκής μέχρι σήμερα διαχείριση των απορριμμάτων έχει καταστήσει τους αττικούς υγρότοπους ανεξέλεγκτες χωματερές και υποδοχείς κάθε είδους βιομηχανικών ή αστικών λυμάτων. Δεν είναι λίγοι οι ασυνείδητοι που ξεφορτώνονται με ευκολία τα μπάζα τους μετατρέποντας περιοχές με πολύτιμα οικοσυστήματα σε σκουπιδότοπους που καταστρέφουν την χλωρίδα και την πανίδα.

Οφείλουμε όλοι να αντιστρέψουμε αυτή την πραγματικότητα που δεν μας ταιριάζει και παράλληλα μας προσβάλλει. Ας μην επιτρέπεται πλέον καμία ανοχή σε ενέργειες που υποβαθμίζουν το περιβάλλον και την βελτίωση της ποιότητας ζωής μας. Αν και η χώρα μας δυστυχώς δεν διαθέτει αυτή την στιγμή πόρους για τις απαιτούμενες ολοκληρωμένες περιβαλλοντικές παρεμβάσεις, υπάρχουν ευτυχώς αρκετά που μπορούν να πραγματοποιηθούν και τα οποία δεν απαιτούν μεγάλα κονδύλια . Ο σχεδιασμός των παρεμβάσεων που απαιτούνται καθώς και ο χαρακτηρισμός των περιοχών υψηλής περιβαλλοντικής σπουδαιότητας, δεν θα πρέπει να καθυστερήσουν περισσότερο. Επίσης ο καθαρισμός των περιοχών από σκουπίδια και μπάζα μπορεί να γίνει με την ενίσχυση και στήριξη από την Πολιτεία των εθελοντικών οργανώσεων πολιτών οι οποίοι έχουν την θέληση να προσφέρουν αλλά πολλές φορές δυσκολεύονται να βρουν τα μέσα. Τέλος είναι σχετικά εύκολο οι περιοχές αυτές να φυλάσσονται και να διαμορφωθούν έτσι ώστε να είναι ανοικτές και φιλόξενες σε επισκέπτες (ειδικότερα σε μαθητές) οι οποίοι θα μπορούν να απολαύσουν την φύση και να κατανοήσουν στην πράξη ότι είναι προς το συμφέρον τους η προστασία των περιοχών αυτών.
[ειρήνη τζεφέρη , μαθήτρια γυμνασίου, φωτο από http://limnik.blogspot.com/ ]

Ανάπτυξη δεν είναι (μόνο) η δόμηση και μάλιστα η εκτός σχεδίου κι εντός NATURA!

Με αφορμή το πολυσυζητημένο (αλλά απολύτως μονοδιάστατα !) νομοσχέδιο για τη βιοποικιλότητα, του οποίου η τελική ψηφοφορία μεταφέρεται για τα τέλη Φεβρουαρίου, σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, ας πούμε δύο λόγια.

Στο επίκεντρο των διαβουλεύσεων είναι η επίμαχη ρύθμιση για τους περιορισμούς στη δόμηση εκτός σχεδίου στις περιοχές του δικτύου ΦΥΣΗ 2000, το αν θα επιτραπούν οι παρεκκλίσεις από τα 10 στα 4 στρέμματα (ή στα 6, ή στα 8) . Πόσα στρέμματα θέλετε αλήθεια 2, 4 , 10, 20;  Και πώς τα θέλετε αλήθεια, οριζόντια ή κάθετα, για τους πλούσιους ή για όλους; Mια συζήτηση σημαντική αλλά που τελικά φανερώνει ότι το μόνο πράγμα που μας απασχολεί είναι η δόμηση και μάλιστα οι παρεκλίσεις από αυτήν!  Δυστυχώς, έπρεπε να υπάρξει η διάταξη αυτή στο άρθρο 9, στο οποίο προβλέπεται η αύξηση του ελάχιστου εμβαδού αρτιότητας γηπέδων στα 10 στρέμματα με πλήρη κατάργηση των παρεκκλίσεων, ώστε ορισμένοι να καταλάβουν οψίμως ότι "οι περιοχές Natura καλύπτουν ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της επικράτειας...."

Θα μπορούσαμε να πούμε αρκετά για το θέμα αυτό, δηλ. την αλληλεπίδραση του φυσικού τοπίου με το κτιστό περιβάλλον. Αλήθεια κάθε κτίριο βλάπτει το φυσικό τοπίο ή υπό προϋποθέσεις μπορεί να το αναβαθμίσει και να το αναδείξει όπως γίνεται πχ. με τα λαμπρά αρχιτεκτονικά έργα; Αυτό πάλι δε σημαίνει ότι πρέπει να χτίσουμε τα πάντα και να καλύψουμε με κτιστό περιβάλλον κάθε σπιθαμή γής.

Ομως φίλοι μου η πολύφερνη ανάπτυξη, που προσδοκούμε αλλά που δεν έρχεται παρότι καθημερινά εξαγγέλεται, δεν αφορά μόνο τη δόμηση και μάλιστα στις περιοχές Natura! Ούτε φυσικά το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο, αφορά μόνο τη δυνατότητα δόμησης στις περιοχές Natura. Σκοπός είναι "η αειφόρος διαχείριση και αποτελεσματική διατήρηση της βιοποικιλότητας, ως πολύτιμου, αναντικατάστατου και σπουδαίας σημασίας εθνικού κεφαλαίου» μια συνολική προσπάθεια να μπει τάξη στο χάος των "προστατευόμενων περιοχών" της Ελλάδας και να επιβληθούν μέτρα που θα διαφυλάξουν την ακεραιότητα του τόπου και την εντυπωσιακή βιοποικιλότητα που καταφέρνουμε ακόμη να διαθέτουμε στη χώρα μας.

Αυτή η διαχείριση όμως δεν πρέπει να απαγορεύει συλλήβδην όλα τα έργα (ούτε φυσικά τη δόμηση) αλλά να βάζει τάξη, όρια και κανόνες στην ανάπτυξη αυτού του φυσικού εθνικού κεφαλαίου. Επομένως η σωστή αντιμετώπιση είναι κάθε προστατευόμενη περιοχή να μελετάται χωριστά και να διέπεται κατά περίπτωση από ειδικούς και όχι γενικούς κανόνες, όπως αλλωστε προβλέπετει τόσο στην οδηγία «Ηabitats» (οδηγία 92/43/EE) όσο και στα ειδικά τομεακά καθοδηγητικά έγγραφα (guidance documents) της ΕΕ πχ. («Non-energy mineral extraction and Natura 2000», Wind energy developments and Natura 2000, wind farm development, ports and estuaries, κλπ), ορισμένα των οποίων αναμένεται να εκδοθούν . H μελέτη αυτή πρέπει να διαμορφώνει κανόνες για την ανάπτυξη μορφών οικονομικής δραστηριότητας (πχ. τουρισμό φύσης, βιολογική γεωργία, βιολογική καλλιέργεια υδρόβιων οργανισμών, αλιεία με σαφώς προσδιορισμένα επιλεκτικά εργαλεία, περιβαλλοντική και πολιτιστική εκπαίδευση, μεταποίηση τοπικών προϊόντων κλπ,  τις παραπάνω προβλέπει το ίδιο το σχέδιο Νόμου) στις οποίες η Ελλάδα έχει συγκριτικό πλεονέκτημα και με τις οποίες μπορεί να προσελκύσει  καταναλωτές ποιοτικού επιπέδου.

Αποψή μου ότι σε αυτές μπορεί να προστεθούν υπό προϋποθέσεις και άλλες δραστηριότητες, όταν αυτές τεκμηριώνεται ότι δεν επηρεάζουν τα  βασικά χαρακτηριστικά και την ακεραιότητα του οικοτόπου κι ακόμη υλοποιούνται μέσα στα πλαίσια που ορίζει το αυστηρότατο Ευρωπαϊκό Νομοθετικό πλαίσιο και η οδηγία 92/43/EE . Οι αρμόδιες αρχές πρέπει να εξετάζουν όλες τις αναπτυξιακές εναλλακτικές λύσεις/προτάσεις, το προσδοκόμενο από αυτές δημόσιο συμφέρον καθώς και  την ιδιαίτερη οικονομική και κοινωνική σημασία τους και να παίρνουν όλα τα αναγκαία αντισταθμιστικά μέτρα μελετώντας και τις συγκριτικές επιδόσεις τους σε σχέση με τους στόχους διατήρησης του οικοτόπου, την ακεραιότητά του και τη συμβολή του στη συνολική συνοχή του δικτύου.

Η λύση δηλαδή περνάει μέσα από την ειδική και τεκμηριωμένη κατά περίπτωση αποδοχή/απόρριψη και όχι μέσα από το συλλήβδην  αφορισμό. Το ερώτημα είναι πως μπορεί να γίνει αυτό σε μια διοίκηση με τεκμηριωμένα ασθενή αντανακλαστικά και μια κοινωνία μάλλον αδιάφορη για την ουσία της περιβαλλοντκής προστασίας. Εδώ η απάντηση είναι απλή: αν δεν αλλάξουν αυτά, ας μην ελπίζουμε σε τίποτε, ας μην προσδοκούμε τίποτε, ας φορέσουμε τα "παπιγιόν" ως ευρωπαίοι εξηπηρετητές και ίσως εκεί τα καταφέρουμε, αν και ούτε αυτό το πιστεύω με τα υπάρχοντα δεδομένα.


Η βιοποικιλότητα και η αειφορική εξέλιξή της αποτελεί ανανεώσιμο φυσικό πόρο επιβίωσης και γι’ αυτό είναι «εξ αδιαιρέτου» αγαθό και πολύτιμη παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές. Τα υγιή οικοσυστήματα μπορούν να αντεπεξέρχονται καλύτερα στις αλλαγές του περιβάλλοντος, και αποτελούν την μεγάλη μας ελπίδα απέναντι στις επερχόμενες κλιματικές αλλαγές. Το ίδιο όμως συμβαίνει και με τις παραγωγικές δραστηριότητες, οι οποίες είναι απολύτως απαραίτητες για την βιώσιμη ανάπτυξη, τη διατήρηση του κοινωνικού ιστού και την προοπτική του αξιοβίωτου βίου. Η συναινετική συνύπαρξη είναι ένα δύσκολο έργο που καλούμαστε να επιτελέσουμε ο καθένας από το εργασιακό του «μετερίζι».

Το διαχρονικό ερώτημα είναι «πότε επιτέλους θα ξεπεράσουμε το στάδιο της αδιαφορίας και της ανεπάρκειας, ώστε να καταφέρουμε κάποτε να διαφυλάξουμε επί της ουσίας την πολύτιμη φυσική μας κληρονομιά χωρίς να σταματήσουμε την οικονομική ανάπτυξη;».

Πότε θα καταφέρουμε να δούμε ότι η ελληνική φύση αποτελεί διαχρονικό στοιχείο της ελληνικής ψυχής, αλλά παράλληλα και ζωτικό εθνικό κεφάλαιο για την επιβίωσή της!

[του Τζεφέρη Πέτρου] [by Dr. Tzeferis Peter]

H πρώτη ελληνική πύλη για τον Ορυκτό Πλούτο είναι γεγονός: http://www.oryktosploutos.net

Η Ελλάδα δεν είναι ούτε Ψωροκώσταινα, ούτε Ελντοράντο. Είναι μία από τις χώρες της ΕΕ που διαθέτει σηµαντικό ορυκτό πλούτο, ο οποίος συνίσταται σε ποικιλία ορυκτών και µεταλλευµάτων µε µεγάλο βιοµηχανικό ενδιαφέρον.

Ο μεταλλευτικός κλάδος στη χώρα μας χαρακτηρίζεται από εξωστρέφεια καθώς το 65% των πωλήσεων κατευθύνεται στο εξωτερικό ενώ παράλληλα απασχολεί σε μεταλλεία, λατομεία, ορυχεία αλλά και στις καθετοποιημένες μεταλλουργίες 22 χιλιάδες εργαζόμενους άμεσα και 90 χιλιάδες έμμεσα. Ο τζίρος της υπολογίζεται στα 2,5 δισ. ευρώ και αφορά κλάδους όπως η ενέργεια, τα δομικά υλικά, οι μεταλλουργίες νικελίου, αλουμινίου κλπ. ενώ αν συνυπολογιστούν η τσιμεντοβιομηχανία, το σκυρόδεμα και οι κατασκευές ο τζίρος υπερδιπλασιάζεται.

Εντούτοις, τόσο η οικονομική κρίση όσο κα το διογκούμενο σύνδρομο ΝΙΑΒΥ (Not In Any Back Yard), έχουν φέρει πολλά αδιέξοδα και έχουν συρρικνώσει σημαντικά όλα τα παραπάνω νούμερα.

H πρώτη ελληνική πύλη για τον Ορυκτό Πλούτο είναι γεγονός: http://www.oryktosploutos.net

Φιλοδοξεί να αποτελέσει έναν χώρο φιλόξενο που να μην  έχει μόνο χρηστικές πληροφορίες απλά για να τις κάνουν «copy/paste» οι σπουδαστές στις μεταπτυχιακές τους εργασίες. Εναν χώρο που να πληροφορεί τους υποφήφιους επενδυτές για τη νομοθεσία, τη "διοίκηση" των Ορυκτών Πόρων κλπ.,  κι ακόμη που να αξιολογεί τα δρώμενα και τις καταστάσεις από τη σκοπιά του εξωτερικού παρατηρητή που δεν έχει διάθεση για εσωστρέφεια..Eχει σίγουρα πολύ δρόμο ακόμη, αλλά εκείνο που είναι επίσης σίγουρο, είναι ότι,  παράλληλα, δεν παίζει κανένα παιχνίδι ούτε χαρίζεται σε κανέναν!

 Ξέρετε το παιχνίδι Greenies vs brownies;

• Oι brownies, από τη μια μεριά, εφαρμόζουν έναν πολύ πρωτότυπο τρόπο για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα: ανεβαίνουν στην «μπουλντόζα», κλείνουν τα μάτια και κάνουν πως δεν το βλέπουν…Το κρύβουν, το βάζουν σε «μαύρο κουτί», το αποσιωπούν..
• Οι greenies, από την άλλη πλευρά της «μπουλντόζας», βλέπουν τον βασιλιά πάντοτε γυμνό, βλέπουν τα μεταλλεία σκοτεινά, επικίνδυνα και τελείως άχρηστα.. Θέλουν μόνο να χρησιμοποιούν τα προϊόντα τους, άκριτα, υποκριτικά και αλόγιστα: τι σχέση έχει το ρυπογόνο μεταλλείο με τον φορητό μου υπολογιστή και την «πράσινη» ζωή μου;  Eντούτοις, η αλήθεια είναι ότι για την κατασκευή μιας μέσης κατοικίας, απαιτούνται εξήντα (60) τόνοι αδρανών και διακόσιοι (200) τόνοι βιομηχανικών ορυκτών. Ακόμη, για να καλύψει τις ανάγκες της  σε ηλεκτρική ενέργεια μία τετραμελής οικογένεια, απαιτούνται ετησίως δέκα (10) τόννοι λιγνίτη!

Και στο μεταξύ χάνεται μια μοναδική ευκαιρία, της συνύπαρξης, της βιωσιμότητας, της βιώσιμης ανάπτυξης.

Διότι η «βιωσιμότητα» δεν είναι κάτι που εξαρτάται από τη μεριά της μπουλντόζας που βλέπει κανείς. Διότι άλλο είναι να κομπάζεις οικολογικά, με ένα διαρκές «όχι» στα χείλη πρεσβεύοντας το «αειφόρο τίποτε»..κι άλλο να κάνεις πράξη την περιβαλλοντική σου ευαισθησία με τρόπο που δεν αντιστρατεύεται αλλά αντιθέτως ενισχύει την ανάπτυξη...

Στις άκρες και στις γωνίες υπάρχουν τα συμφέροντα και στη μέση είναι οι μεγάλες αλήθειες

[του Δρ. Τζεφέρη Πέτρου] [by Dr. Tzeferis Peter]

• To σχόλιο ενός απλού αναγνώστη

Φ/Β : Ονειρο ήταν και πάει...

Η προχειρότητα και οι παντός είδους λανθασμένες εκτιμήσεις (ας μη μιλήσουμε για σκοπιμότητα) θριάμβευσαν για άλλη μία φορά στον επενδυτικό σχεδιασμό του ελληνικού κράτους. Ως αποτέλεσμα :

1. Το σύνολο των αιτημάτων από 6.000 αγρότες για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών είναι βέβαιο ότι υπερκαλύπτουν τον εθνικό στόχο για ισχύ 500 MW από αγροτικά φωτοβολταϊκά μέχρι το 2014. Αρα σίγουρα κάποιοι θα μείνουν απέξω...

2. Δεκαέξι ηπειρωτικοί Νομοί χαρακτηρίστηκαν μετά την υποβολή των αιτήσεων ως κορεσμένοι από τη ΔΕΗ. Είναι άγνωστο πόσοι και ποιοι ακόμη νομοί θεωρούνται κορεσμένοι και πόσες αιτήσεις, από αγρότες θα απορροφηθούν.

Πράγματι, ο  διοικητής της ΔΕΗ, κ. Ζερβός δήλωσε στη Βουλή στις 11/1/11, ότι σε 16 νομούς της χώρας το δίκτυο της ΔΕΗ είναι κορεσμένο και δεν θα μπορούσε να εγκρίνει τις αιτήσεις των αγροτών, κάτι για το οποίο έχει ενημερώσει τη ΡΑΕ. Η επισήμανση αυτή της ΔΕΗ αφορά στους νομούς Βοιωτίας, Καρδίτσας, Φθιώτιδας, Ευρυτανίας, Καστοριάς, Κιλκίς, Κοζάνης, Ξάνθης, Φλώρινας, Αιτωλοακαρνανίας, Άρτας, Πρέβεζας, Μεσσηνίας, Ηλείας, Αρκαδίας, και Λακωνίας.

Σκάνδαλο με τα αγροτικά φωτοβολταϊκά. Όνειρο ήταν και πάει…

Εντούτοις, χιλιάδες αγρότες μας, έσπευσαν να καταβάλουν παράβολο μέχρι και 615 ευρώ, πλήρωσαν μελέτες 3-4.000 ευρώ, υπολόγισαν την απόσβεση της επένδυσής τους με βάση συγκεκριμένα δεδομένα. Εντούτοις, σήμερα θα βρεθούν κάτω από άλλα δεδομένα:

• Η τιμή της κιλοβατώρας για όσους υπογράψουν συμβάσεις το 2011 δεν θα είναι η αρχική που προέβλεπε η διαδικασία,
• Σε περιοχές που είναι ή που θα κριθούν κορεσμένες, πολλές αιτήσεις θα απορριφθούν,
• Σε περιοχές όπου η ΔΕΗ θα κρίνει - άγνωστο πότε - ότι υπάρχει δυνατότητα και συμφέρον για επέκταση του δικτύου, το κόστος της επέκτασής του μέχρι τον φωτοβολταϊκό σταθμό θα πέσει στους αγρότες.

 Ονειρο ήταν και πάει λοιπόν το φύτεμα των Φ/Β αντί των ..μαρουλιών όπως είχαμε δυστυχώς προβλέψει και επισημάνει -μεταξύ άλλων-σε προηγούμενο σχόλιό μας.

Σπείρε και συ ένα Φωτοβολταϊκό, μπορείς! Η μήπως όχι;

Κι ενώ δεν έχουμε καταφέρει να επενδύσουμε τα ελάχιστα στα Φ/Β συστήματα, ήδη βρισκόμαστε εν αναμονή των ανακοινώσεων, για τη δημιουργία μέγα project φωτοβολταϊκού πάρκου παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, 200 Μεγαβάτ, στην Πτολεμαΐδα.

Από την πλευρά της, η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας έχει εκφράσει ήδη, την πρόθεσή της για διατήρηση του ενεργειακού χαρακτήρα της περιοχής, συνδυάζοντας τις επενδύσεις του «παραδοσιακού τρόπου» παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (νερά - λιγνίτες) με τις νέες εξελίξεις και τεχνολογίες (όπως τα βιοκαύσιμα, η ηλιακή και αιολική ενέργεια κ.ο.κ.).

Και φυσικά ο συνδιασμός αυτός ειναι ο καλύτερος δυνατός, αρκεί να συντηρούμε το φυσικό απόθεμα του περιβάλλοντος, σε κάθε αναπτυξιακή επιλογή μας. Ομως ας επιτραπεί μια παρατήρηση που αφορά τα μεγαλεπήβολα σχέδια περί μαμούθ Φ/Β που δεν τα διαβάζουμε για πρώτη φορά: καλύτερα να μην τα εξαγγέλουμε (και μετά τρέχουμε να δούμε γιατί δεν έγιναν ποτέ...) αλλά να τα εγκαινιάζουμε...

Φωτοβολταϊκά παντού. Το μεγαλύτερο Φ/Β του κόσμου αλλάζει θέση!

O ορυκτός μας πλούτος δεν είναι ούτε κρυφός ούτε αμύθητος!

«Από πλευράς ορυκτού πλούτου δεν θα γίνουμε ξαφνικά El Dorado, ούτε Σαουδική Αραβία, αλλά σίγουρα δεν είμαστε ψωροκώσταινα» δήλωσε πρόσφατα  στη Βουλή ο  αρμόδιος Υφυπουργός ΠΕΚΑ,  και εξέφρασε την εκτίμηση ότι Ενέργεια και Ορυκτός Πλούτος μπορούν να επαναφέρουν την Ελλάδα στο προσκήνιο, σε πρωταγωνιστικό ρόλο. Με τις δηλώσεις αυτές τοποθετούνται σε ορθολογική βάση οι προσδοκίες για αμύθητο ορυκτό πλούτο που καλλιεργούνται τελευταία.

O ορυκτός μας πλούτος δεν είναι ούτε κρυφός ούτε αμύθητος. Είναι μετρήσιμος και σε βάθος χρόνου εκμεταλλεύσιμος, πράγμα το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε λογικά ωφέλη την πραγματική οικονομία μας, συμπεριλαμβανομένου και του περιβαλλοντικού κόστους.  Σύμφωνα με έρευνες του ΙΓΜΕ, τα μετρήσιμα μεταλλευτικά αποθέματα αποτιμώνται σε περίπου 38 δις ευρώ με βάση τις τρέχουσες τιμές, σε βάθος όμως τριακονταετίας. Αυτό σημαίνει πως αυτά τα χρήματα δεν είναι διαθέσιμα παρά μόνον σε βάθος χρόνου κι εφόσον γίνουν οι απαραίτητες επενδύσεις,  κι αποδώσουν το ζητούμενο .

Για παράδειγμα, είναι γνωστό, το βεβαιωμένο αποθεματικό δυναμικό περίπου 420 τόνων χρυσού στη Μακεδονία και Θράκη (Χαλκιδική, Πέραμα, Σάπες, Κιλκίς, Σέρρες κλπ). Είναι όμως εξίσου γνωστά και τα προβλήματα στην προώθηση των επενδύσεων που αφορούν την εκμετάλλευσή τους ειδικά όταν μιλάμε για καθετοποίηση και μεταλλουργική αξιοποίηση των κοιτασμάτων αυτών.

Αλλο παράδειγμα αποτελούν τα  κοιτάσματα υδρογονανθράκων, για τα οποία επίσης πολύς ο λόγος.  Είναι γνωστό, εδώ και δεκαετίες, ότι πέραν από τον "Πρίνο", υπάρχουν δύο βασικές περιοχές "ώριμου" ενδιαφέροντος. Η πρώτη περιοχή αφορά στη Δυτική Ελλάδα (Ιόνιο Πέλαγος, Ήπειρος, βορειοδυτική Πελοπόννησος, Πατραϊκός Κόλπος) και η δεύτερη στο Λιβυκό Πέλαγος και στην ευρύτερη περιοχή του Νότιου Αιγαίου, τη λεγόμενη Λεκάνη Ηροδότου της οποίας το κεντρικό και βόρειο τμήμα βρίσκονται εντός των Ελληνικών χωρικών υδάτων. Εντούτοις, πρέπει να επισημανθεί ότι όλες οι "εκτιμήσεις" οι οποίες αφορούν μόνο  γεωλογικά, γεωφυσικά και όχι γεωτρητικά δεδομένα, δεν μπορούν να αξιολογηθούν κι απαιτούν γεωτρητική έρευνα (στην Ελλάδα έχουν γίνει μόνο 175 γεωτρήσεις τις τελευταίες δεκαετίες, εκ των οποίων μόλις οι 12 στο Αιγαίο, ανέφερε χαρακτηριστικά ο αρμόδιος υφυπουργός στην Βουλή των Ελλήνων). Η γεωτρητική έρευνα όμως είναι υψηλής έντασης σε εξειδίκευση,  επενδυτικά κεφάλαια αλλά και επιχειρηματικό  ρίσκο.

Κι ακόμη, υπάρχει ο υφιστάμενος στρατηγικής σημασίας μεταλλευτικός/μεταλλουργικός τομέας (βωξίτης, λατερίτης/νικέλιο, μαγνησίτης, βιομηχανικά ορυκτά κλπ), στον οποίο πρέπει να προσθέσουμε κα τους ενεργειακούς πόρους (λιγνίτης κλπ), καθως και τα μάρμαρα και αδρανή υλικά, που θα πρέπει να στηριχθεί με στοχευμένες δράσεις, που λίγο πολύ ειναι γνωστές.

Υπάρχουν λοιπόν δυσκολίες και απαιτείται σημαντικός χρόνος μέχρις ότου η "μεταλλευτική " αξία μετουσιωθεί σε χρήμα και κοινωνικό όφελος. Από την άλλη μεριά όμως, υπάρχουν τα κοιτάσματα, υπάρχει η εμπειρία, η τεχνογνωσία, τα στελέχη, θα βρεθούν ακόμη και τα κεφάλαια όταν υπάρχει σε βάθος χρόνου η θεμιτή επιχειρηματική προσδοκία.

Το μόνο που διαπιστωμένα λείπει είναι το διαχρονικό όραμα. Να πιστέψει δηλαδή κανείς. Αν υπάρξει το όραμα θα υπάρξει και το σχέδιο. Και αν αυτό ειναι καταρχήν λανθασμένο είτε σε λάθος βάση είτε με υπερβολικές προσδοκίες, αυτό αργά η γρήγορα θα διορθωθεί.
[Πέτρος Τζεφέρης][by Tzeferis Peter]

Πύλη για τον Ελληνικό Ορυκτό Πλούτο

Ενέργεια και κοινωνική ευαισθησία

[του Σάκη Γαλιγάλη][by Sakis Galigalis] agali@tee.gr   

Πριν, μεν, αλλά και μετά την ανακοίνωση νέων τιμολογίων για το ηλεκτρικό «ρεύμα» ή για τα καύσιμα συζητάμε και χύνουμε πολύ μελάνι για το αν και κατά πόσο λαμβάνουν υπ’ όψιν τους οικονομικά ασθενέστερους. Θεωρούμε δηλαδή δεδομένο ότι μέσω της ενέργειας πρέπει να ασκούμε και κοινωνική πολιτική. Αυτό φαίνεται λογικό, για μια κοινωνία, ένα κράτος, που το ενδιαφέρει η καλή διακυβέρνηση. Είναι, άραγε, πράγματι έτσι;

Η κατανάλωση ενέργειας έχει αρνητικές συνέπειες για το περιβάλλον. Επειδή όμως είναι και αναγκαία, η χρήση της ενέργειας θα πρέπει να γίνεται με πολύ φειδώ και λογική. Βεβαίως, μια  και καλώς ή κακώς ζούμε σε περιβάλλον ελεύθερης οικονομίας, δεν μπορούμε να έχουμε έναν αστυφύλακα δίπλα στον κάθε έναν από εμάς, για να μας απαγορεύει να ανάψουμε τα φώτα ή να κινηθούμε με τα ΙΧ μας.  Το μόνο, που σαν κράτος μπορούμε να κάνουμε είναι να φροντίζουμε, μέσω φορολογίας, οι τιμές λιανικής των διαφόρων μορφών ενέργειας να είναι τέτοιες, ώστε να μας ωθούν στο να προσέχουμε όλοι μας πότε, τι και πόση ενέργεια καταναλίσκουμε.

Όταν κρατάμε χαμηλές τις ταρίφες, π.χ. του ηλεκτρικού «ρεύματος» σίγουρα βοηθούμε τους οικονομικά ασθενέστερους, ασκούμε δηλαδή κοινωνική πολιτική. Με τι κόστος, όμως; Όταν κρατάμε φθηνό το «ρεύμα», στο όνομα κοινωνικής ευαισθησίας, το προσφέρουμε το ίδιο φθηνά και στους έχοντες και κατέχοντες, που κατά τεκμήριο καταναλίσκουν πολύ περισσότερο «ρεύμα» απ’ ό τι οι φτωχοί. Είναι, άραγε, αυτό κοινωνική δικαιοσύνη, να δίνουμε δηλαδή και στους πλούσιους φτηνή την ενέργεια, ενώ αυτοί δεν θα είχαν πρόβλημα να την πλήρωναν ακριβότερη κι έτσι (μέσω της ενσωματωμένης φορολογίας) να γέμιζαν τα άδεια ταμεία του κράτους μας;

Υπάρχει δε και μια άλλη σοβαρή πτυχή του προβλήματος, αυτή της ενεργειακής σπατάλης. Ο τι είναι φθηνό, φτωχοί και πλούσιοι δεν το προσέχουμε. Κρατώντας λοιπόν φθηνό το «ρεύμα», δεν δημιουργούμε κίνητρα ούτε στους φτωχούς ούτε στους πλούσιους να προσέχουμε στο τί «ρεύμα» τραβάμε από το ηλεκτρικό δίκτυο. Όσο κι αν φαίνεται αβάσιμο, πιστεύω ότι πρέπει να δημιουργούμε κίνητρα και στους φτωχούς να προσέχουν στο τί ενέργεια καταναλίσκουν. Ενέργεια καταναλίσκουμε όλοι και πρέπει όλοι μας να συμβάλουμε στην προσπάθεια περιορισμού της. Με άλλα λόγια, όταν χρησιμοποιούμε την ενέργεια για να κάνουμε και κοινωνική πολιτική, κάνουμε πιο πολύ ζημιά, παρά καλό. Είναι αυτό, που οι οικονομολόγοι λένε ότι η ενέργεια δεν είναι φορέας αποτελεσματικής κοινωνικής πολιτικής.

Τα νέα τιμολόγια της ΔΕΗ

read more

Η πυραμίδα των περιβαλλοντικών ευθυνών: αλήθεια νοιάζεται κανείς;

Οι ευθύνες για την περιβαλλοντική υποβάθμιση της χώρας απεικονίζονται με ενάργεια στο σχήμα μιας πυραμίδας. Η πυραμίδα αυτή μπορεί, ανάλογα με την περίπτωση, να αλλάζει λίγο τις γωνίες ή να προεκτείνει τη βάση της, παραμένει όμως πάντοτε μια πυραμίδα.

Στην κορυφή της βρίσκεται η πολιτική εξουσία και οι ιδιοκτήτες των μέσω παραγωγής, οι εμφανείς ή καλυμμένοι πίσω από νομικά σχήματα κάτοχοι των επιχειρηματικών κολοσσών ανά τον κόσμο. Δυστυχώς είναι αλήθεια ότι ενώ η χώρα μας έχει αλλού αναμφισβήτητα επιτεύγματα, που αντανακλούν και στην πολιτική ηγεσία της, εδώ και πολλά χρόνια, δεν έχει καταγραφεί ένας ισχυρός πολιτικός, που να άφησε το στίγμα του στην κατεξοχήν προστασία του περιβάλλοντος.

Στο αμέσως επόμενο επίπεδο των ευθυνών, συνωστίζονται όλοι οι «υπάλληλοι» των παραπάνω, οι τεχνοκράτες στους οποίους εμπιστεύονται τη διαχείριση του πλούτου και του ανθρώπινη δυναμικού, τους παραγωγικούς στόχους, τα επενδυτικά σχέδια. Είναι τα γνωστά golden boys (and girls), οι γνωστοί ψευδοκήρυκες της νέας επιχειρηματικότητας που δεν είναι παρά ένας ακόμη φαύλος κύκλος στα πλαίσια μιας ψευδεπίγραφης ανάπτυξης: συμφέροντα μεγάλα και μικρότερα, διαχειριστές με «ηθική» και ΕΚΕ, πολιτικά πρόσωπα που ανήκουν στην εκάστοτε κομματική «αυλή». Ολοι όσοι είναι πρόθυμοι να αναμασήσουν την όποια καραμέλα ευνοεί την ανέλιξή τους , την ευκολότερη πρόσβασή τους στον πλουτισμό και την νομή της εξουσίας. Παλαιότερα, η καραμέλα λεγόταν οικονομική μεγέθυνση και ανταγωνιστικότητα, πάση θυσία. Σήμερα λέγεται πράσινη επιχειρηματικότητα και αειφόρος ανάπτυξη, επίσης πάση θυσία.. Μέλημά τους, όχι η προστασία του περιβάλλοντος αλλά τι κέρδος θα καρπωθούν από την δήθεν προστασία του περιβάλλοντος…

Η συνέχεια εδώ

Ο,τι κι αν σας πάρουν, μένουν τα όνειρα..Καλή χρονιά!

Μην ακούς που έρχεται νέα χρονιά, σκηνικό είναι. Ετσι και φυσήξεις, έπεσε.
Στολίδια και φωτάκια για να εκβιάσουμε την ελπίδα.
Πως βάζουν οι γυναίκες ψεύτικες βλεφαρίδες;
Το ελπίζω σήμερα σημαίνει ό,τι και το ..αντέχω. Οσο αντέχω..

Θέλω να βάλω τα ψεύτικα μάτια μου και να βγω έξω στην πόλη.
Να σκανάρω μέσα στ'ανθρώπινα κουρέλια
έστω μια πρασινίλα, ένα χαμόγελο..
Να ελπίσω και πάλι..

Ευχές για ένα ελπιδοφόρο 2011, που επιτέλους θα καταλάβουμε πόσο ανάγκη έχουμε ο ένας τον άλλον.

Από αύριο θα είμαι πάλι εκεί έξω
να μετακινώ την κεραία μήπως και φύγουνε τα χιόνια
και πιάσω έστω και μια λιακάδα, ένα χαμόγελο γι'αυτόν τον τόπο.


YΓ. Οχι φίλε δεν τα φάγαμε μαζί,
γιατί εγώ δεν πήρα ποτέ πρόσκληση για το πάρτυ,
και έχω κάθε λόγο να αντιδρώ στο ισοπεδωτικό σύνδρομο συλλογικής ενοχής
που εξισώνει τον κλεφταρά με τον φτωχοδιάβολο
κι εκείνον με  τον "λευτεράκη"
που δεν άπλωσε ούτε το βλέμμα του στο βάζο με την μαρμελάδα..

[πέτρος τζεφέρης][by tzeferis peter]