29.6.14

Η παραγωγή προϊόντων ανθρακικού ασβεστίου στην Ελλάδα (Ι)


[του Πέτρου Τζεφέρη] [by Tzeferis Petros]

Το ανθρακικό ασβέστιο αποτελεί κύριο συστατικό μερικών ορυκτών όπως του ασβεστίτη, του δολομίτη και των μαρμάρων, τα οποία παρά την όμοια χημική τους σύσταση διαφέρουν σημαντικά στις ιδιότητες κι εφαρμογές ακριβώς λόγω της διαφορετικού τρόπου σχηματισμού τους ως ορυκτά.

Τα αποθέματα του ανθρακικού ασβεστίου στον ελλαδικό χώρο θεωρούνται πρακτικά ανεξάντλητα. Η ετήσια παραγωγή τα τελευταία χρόνια, εκτιμάται συνολικά περίπου 300-500 χιλιάδες τον., η οποία και εξάγεται σε μεγάλο βαθμό.

 Τα κέντρα εξόρυξης του λευκού εύθρυπτου μικροκρυσταλλικού ή άμορφου ασβεστόλιθου βρίσκονται κυρίως στην Κεφαλονιά (θέση Μηνιές) και στη Ζάκυνθο (θέσεις Κουναφάς, Αγαλάς και Μαρίνα) από όπου εξορύσσονται και εν συνεχεία επεξεργάζονται τα λευκά ανθρακικά προϊόντα. Τα κοιτάσματα της Ζακύνθου είναι σε περιορισμένη εκμετάλλευση τα τελευταία δέκα χρόνια λόγω του υψηλού δείκτη κιτρινισμού και χαμηλής λευκότητας ιδιότητες που δεν είναι επαρκούν για την παραγωγή filler σύμφωνα με τις διεθνείς προδιαγραφές.

Αν σε αυτά προστεθούν τα δολομιτικά και ασβεστιτικά μάρμαρα από τις μαρμαρικές λατύπες των οποίων παράγεται μαρμαρόσκονη καθώς και μια σειρά άλλων προϊόντων (κονιαμάτων, σοβάδων, πληρωτικών υλικών κλπ), συμπληρώνεται ο τομέας των ελληνικών προϊόντων ανθρακικού ασβεστίου.

Η συνέχεια εδώ

27.6.14

Προβλήματα του νέου συστήματος αξιολόγησης προσωπικού των δημοσίων υπηρεσιών –Το παράδειγμα του ΥΠΕΚΑ

Οπως είναι γνωστό μετά την ψήφιση του Ν. 4250/2014 με τον οποίο τροποποιήθηκαν οι διατάξεις του Π.Δ. 318/1992 «Αξιολόγηση ουσιαστικών προσόντων του προσωπικού των δημοσίων υπηρεσιών και των ΝΠΔΔ» και την έκδοση της υπ’ αρ. ΔΙΔΑΔ/Φ.32.8/492/8501, 8326/7-4-2014 σχετικής εγκυκλίου του ΥΔΜΗΔ οι προϊστάμενοι Διευθύνσεων των υπηρεσιών εντέλλονται να προβούν στην εφαρμογή του νέου συστήματος αξιολόγησης των υπαλλήλων.

Ομως τα προβλήματα εφαρμογής του νέου συστήματος ειναι πολλά και σημαντικά. Πέραν από τα προβλήματα συνταγματικότητας που προκύπτουν άλλωστε από την Έκθεση της Επιστημονικής Επιτροπής της Βουλής για τον Ν. 4250/2014 υπάρχουν και οι αιτήσεις ακυρώσεως από την ΑΔΕΔΥ οι οποίες εκκρεμούν στο ΣτΕ. Ειδικότερα για το ΥΠΕΚΑ εκκρεμεί στο ΣτΕ η επεξεργασία του σχεδίου Προεδρικού Διατάγματος για τον Οργανισμό του Υπουργείου ΠΕΚΑ.

Ανεξάρτητα απο τα ανωτέρω, υπάρχουν και πολλά προβλήματα επί της ουσίας της εφαρμογής που σταχυολογούνται παρακάτω:

Αναγκαστική ποσόστωση – στρέβλωση της αντικειμενικής κρίσης. Ο εισαγόμενος με το νέο σύστημα, εκ των προτέρων ορισμός ανώτατων ποσοστών υπαλλήλων που μπορούν να αξιολογηθούν ανά βαθμολογική κλίμακα, δεν θεσπίζει αξιολόγηση αλλά στην ουσία κατάταξη των υπαλλήλων, καθώς ακόμα και αν ο αξιολογητής κρίνει ότι υπάρχουν πολλοί άριστοι ή πολύ καλοί υπάλληλοι στην οργανική του μονάδα, δεσμεύεται από τις διατάξεις του νόμου να εξαιρέσει οπωσδήποτε κάποιους υλοποιώντας υποχρεωτικά την προκαθορισμένη ποσόστωση. Καθίσταται λοιπόν σαφές ότι η εισαγωγή αυτής της αναγκαστικής ποσόστωσης και του περαιτέρω επιμερισμού της ανά οργανική μονάδα στρεβλώνει την αντικειμενική και δίκαιη κρίση των αξιολογητών και νομοτελειακά οδηγεί σε προκατασκευασμένα αποτελέσματα.

 Ασαφή κριτήρια αξιολόγησης . Τα αναφερόμενα κριτήρια που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη από το Γενικό Διευθυντή για την έκδοση απόφασης επιμερισμού των ποσοστών ανά κλίμακα όπως αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα των μονάδων, αρμοδιότητες σε σχέση με την ασκούμενη πολιτική και κατανομή των υπαλλήλων ανά οργανική μονάδα είναι ασαφή και δεν έχουν αντικειμενικώς οριστεί λαμβάνοντας υπόψη τα παρακάτω:
  1. Έλλειψη περιγραφής καθηκόντων θέσης εργασίας του ΥΠΕΚΑ. Δεν υπάρχουν περιγράμματα των θέσεων εργασίας με αποτέλεσμα οι υπάλληλοι να μην μπορούν να αξιολογηθούν με βάση τα καθήκοντα που θα έπρεπε να επιτελούν.
  2. Έλλειψη Στοχοθεσίας.Σημειώνεται ότι δεν εφαρμόζεται ορισμένη και μετρήσιμη στοχοθεσία με αποτέλεσμα οι αρμοδιότητες της κάθε μονάδας αναφορικά με την επίτευξη των στόχων αυτής να είναι συγκεχυμένες και αόριστες.
  3. Έλλειψη σύγχρονου Οργανισμού ΥΠΕΚΑ και προβλήματα από τη σύσταση του Υπουργείου ΠΕΚΑ. Ο νέος Οργανισμός είναι σε επεξεργασία από το ΣτΕ. To ΥΠΕΚΑ σήμερα λειτουργεί με τους υφιστάμενους οργανισμούς των Γραμματειών που το συστήνουν, και συγκεκριμένα
    με: α) το Π.Δ. 51/1988 του ΥΠΕΧΩΔΕ, β) το Π.Δ. 381/1989 του ΥΒΕΤ, γ) την ΚΥΑ σύστασης της Ειδικής Γραμματείας Δασών (ΦΕΚ 855/Β/2010), δ) το Ν. 3818/2010 σύστασης της Ειδικής Γραμματείας Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Η σύσταση του ΥΠΕΚΑ από το 2009 όπως προέκυψε με τη μεταφορά αρμοδιοτήτων του Υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης και της ΓΓΕ δημιούργησε προβλήματα συντονισμού και καθυστερήσεων, ενώ δεν έχει ολοκληρωθεί η κατανομή των υπαλλήλων στις μονάδες σύμφωνα με τις υπηρεσιακές ανάγκες, αφού αυτή η διαδικασία θα επιτευχθεί με την εφαρμογή του νέου οργανογράμματος. Η έλλειψη σύγχρονου Οργανισμού είναι σημαντική παράμετρος για την ουσιαστική αξιολόγηση οργανικών μονάδων και κατ’ επέκταση των υπαλλήλων που υπηρετούν σε αυτές.
  4.  Προτεραιότητες κυβερνητικής πολιτικής.Οι προτεραιότητες της πολιτικής του ΥΠΕΚΑ δεν έχουν αντιστοιχηθεί στις υφιστάμενες οργανικές μονάδες. 
Εν κατακλείδι σημειώνουμε ότι το ΥΠΕΚΑ είναι σήμερα υποστελεχωμένο και ειδικότερα μετά από τις διαδικασίες διαθεσιμότητας και συνταξιοδότησης. Οι υπάλληλοι και οι προϊστάμενοι προσπαθούν να ανταπεξέλθουν για την εφαρμογή της κυβερνητικής πολιτικής, την εκπλήρωση των κοινοτικών και διεθνών υποχρεώσεων της χώρας, την εξυπηρέτηση των πολιτών και του δημοσίου συμφέροντος. Η εφαρμογή αυτού του συστήματος δεν θα συνεισφέρει θετικά στην αντιμετώπιση των δυσλειτουργιών των υπηρεσιών όπως αυτά συνοπτικά περιγράφηκαν παραπάνω, αλλά αντίθετα θα οδηγήσει σε διάλυση των υπηρεσιών και της συλλογικότητας, γεγονός που θα επιδράσει αρνητικά το έργο που το Υπουργείο καλείται να επιτελέσει με δυσάρεστες επιπτώσεις στους πολίτες και ολόκληρη την κοινωνία.

Θεωρούμε χρήσιμο να εξετασθεί η αναστολή εφαρμογής των διατάξεων που αναφέρονται στην ποσόστωση, ώστε να εφαρμοσθεί η στοχοθεσία και τα περιγράμματα θέσεων εργασίας στα πλαίσια εφαρμογής των νέων οργανογραμμάτων, να κριθούν οι Προϊστάμενοι με το προωθούμενο σύστημα (κανονική διαδικασία) στις νέες δομές και να εφαρμοσθεί το νέο σύστημα αξιολόγησης που ήδη έχει ανακοινωθεί από το ΥΔΜΗΔ ότι επεξεργάζεται, αφού ληφθεί υπόψη ότι οι νέες ρυθμίσεις αναφέρονται σε μεταβατικό στάδιο.

25.6.14

Αδρανή, μάρμαρα και διακοσμητικοί λίθοι στην Ελλάδα

20.6.14

Βωξίτης-Αλουμίνα-Αλουμίνιο και Ελλάδα!

Στο τομέα του βωξίτη, που αποτελεί την πρώτη ύλη παραγωγής αλουμινίου, η Χώρα μας βρίσκεται παγκοσμίως στις 10 χώρες με τα μεγαλύτερα αποθέματα βωξίτη και είναι η μεγαλύτερη βωξιτοπαραγωγός χώρα της ΕΕ (σταθερά πάνω από 2 εκατ. τόνους ετησίως από S&B Βιομηχανικά Ορυκτά Α.Ε, Δελφοί Δίστομο ΑΜΕ και ΕΛΜΙΝ ΑΕ από τις παραχωρήσεις τους στους νομούς Φωκίδας και Φθιώτιδας).

Με την παραγωγή αυτή καλύπτει το σύνολο των αναγκών σε πρώτη ύλη της πολύ σημαντικής εγχώριας βιομηχανίας αλουμίνας-αλουμινίου, ενώ παράλληλα, ένα μεγάλο μέρος της παραγωγής χρησιμοποιείται σε άλλες χρήσεις (τσιμέντο, χάλυβα, χυτήρια κλπ) είτε στην Ελλάδα, είτε στο εξωτερικό.


Στον τομέα του μετάλλου αλουμινίου, το Αλουμίνιο της Ελλάδος ΑΕ, αποτελεί τον σημαντικότερο καταναλωτή του ελληνικού βωξίτη, και τον μοναδικό στην Ελλάδα παραγωγό αλουμίνας (800 χιλιάδες τόνους/έτος περίπου) και πρωτόχυτου αλουμινίου (σταθερά πάνω από 150 χιλιάδες τόνους ετησίως), με εξαγωγές πάνω από 100 χιλ. τον. (για το 2013) του παραγόμενου αλουμινίου για διάφορες χρήσεις πχ. προϊόντα έλασης και διέλασης. Στο Αλουμίνιο της Ελλάδος ΑΕ εργάζονται (αμέσως ή εμμέσως) περίπου 1550 εργαζόμενοι.

O τoμέας του αλουμινίου στην Eλλάδα περιλαμβάνει στο σύνολό του: >2,500 επιχειρήσεις, με ετήσια παραγωγή > 300,000 tn, ετήσιο κύκλο εργασιών > € 2.5 billion ενώ συνεισφέρει ~1 % στο εθνικό προϊόν GDP, > 8 % στις εξαγωγές και προσφέρει πάνω από > 40,000 θέσεις εργασίας.

Ο τομέας Βωξίτη-Αλουμινίου

19.6.14

The stuff that dreams are made of....

17.6.14

H selfie συμπεριφορά!


Του Πέτρου Τζεφέρη

Διάβασα κάπου, ότι τον περασμένο χρόνο σπαταλήσαμε περίπου 5 εκατ. το μήνα μόνο για αγορές i-phone. Και υποτίθεται ότι είμαστε σε οικονομική κρίση. Κάπου αλλού ότι η εκτίμηση για το 2014 είναι ο αριθμός των κινητών τηλεφώνων θα ξεπεράσει τον παγκόσμιο πληθυσμό (αν δεν το έχει ήδη κάνει) και θα φτάσει περίπου στις 7.3 δις συσκευές.

Αλήθεια πόσο κοστίζει στην ανθρωπότητα μία selfie; Μια ανάγκη αυτοαναφοράς και ναρκισσισμού, μια ψευδαίσθηση να δώσουμε το στιγμιαίο στίγμα μας στην ανθρωπότητα μήπως και διαφορετικά χάσει τον προσανατολισμό της;

Γενικότερα πόσο μας κοστίζει αυτό το ντελίριο των κινητών και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης; Και δεν εννοώ το οικονομικό κόστος. Παλιότερα αναρωτιόμασταν πόσο gorilla safe είναι το κινητό μας υπονοώντας πόσοι γορίλες έχουν θυσιαστεί στην Κεντρική Αφρική για την εξόρυξη του διαβόητου coltan (Cb, Nb2O5-Ta2O5) που απαιτείται πλέον για την κατασκευή των πυκνωτών (capacitors), ελαχιστοποιώντας την κατανάλωση ενέργειας των μπαταριών. Σήμερα ξεχάσαμε τους γορίλες, όμως τα PlayStation και τα flat screen συνεχίζουν να αποζητούν το coltan ως απαραίτητο κριτήριο για το πόσο slim θα είναι! Και τα παιδιά του Κονγκό συνεχίζουν να δουλεύουν με το ζόρι στα ορυχεία, έτσι ώστε τα παιδιά στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ να μπορούν να σκοτώνουν φανταστικούς εξωγήινους από τα γκατζετάκια τους…

Τα Ορυκτά στη ζωή σας!


Ένα νέο βιβλίο που αποκαλύπτει τα μυστικά των ορυκτών, από τη Γη στην καθημερινή σας ζωή .

Στις 25 Μαρτίου, στην Βασιλική Ακαδημία Επιστημών, Γραμμάτων και Καλών Τεχνών του Βελγίου, η Fabrizia Benini, μέλος του Γραφείου του Αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Antonio Tajani, εγκαινίασε το νέο βιβλίο των EuroGeoSurveys με τίτλο «Τα ορυκτά στη ζωή σας», κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης των EuroGeoSurveys - ένα γεγονός που συγκεντρώνει τους Γενικούς Διευθυντές των Εθνικών Γεωλογικών Ινστιτούτων από όλη την Ευρώπη, καθώς και διακεκριμένους διεθνείς επισκέπτες.

Μετά από μια σύντομη εισαγωγή για το τι είναι τα ορυκτά και μια ανασκόπηση σχετική με τη σημασία τους για την ευρωπαϊκή οικονομία, το βιβλίο οδηγεί τον αναγνώστη μέσα από μια περιπετειώδη ημέρα του πρωταγωνιστή κινουμένων σχεδίων, Norman, ενώ δείχνει τα ορυκτά που χρησιμοποιούνται σε πολύ κοινά αντικείμενα της καθημερινής μας ζωής, από το χαρτί στο σαμπουάν, από ένα ποδήλατο σε μια τηλεόραση.

Απλές ενέργειες, όπως το να ανάβετε το φως ή να βουρτσίζετε τα δόντια σας απαιτούν ορυκτά: χαλκός και αλουμίνιο για ηλεκτρικά καλώδια μας, ανθρακικό ασβέστιο στην οδοντόπαστα μας. Αλλά αυτό που είναι εκπληκτικό είναι ότι πολλές από τις χρήσεις και τις ιδιότητες των ορυκτών δεν είναι αρκετά γνωστές. 

13.6.14

Πανεπιστημιακή Ημερίδα για τις ορυκτές πρώτες ύλες, 19 Ιουνίου, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών


Προβληματίζεστε σχετικά με τη σταδιοδρομία σας;

Έχετε προβληματιστεί ποτέ σχετικά με τη σημασία των πρώτων υλών; Τα μέταλλα και τα ορυκτά βρίσκονται παντού γύρω μας και παίζουν σημαντικό ρόλο στη ζωή όλων μας. Απλά σκεφτείτε το smartphone σας: Μπορεί να περιέχει έως και 50 διαφορετικά μέταλλα, στα οποία οφείλει το ελαφρύ του βάρος και το μικρό και φιλικό προς το χρήστη μέγεθός του.

Οι βασικοί οικονομικοί τομείς στην Ευρώπη - όπως η αυτοκινητοβιομηχανία, η αεροδιαστημική και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας - εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις πρώτες ύλες. Οι εν λόγω πρώτες ύλες αποτελούν το ζωτικό στοιχείο του σημερινού βιομηχανικού κλάδου και έχουν θεμελιώδη σημασία για την ανάπτυξη των «πράσινων τεχνολογιών» και του ψηφιακού θεματολογίου.

Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που επηρεάζουν την ασφαλή και σταθερή προμήθεια των πρώτων υλών. Καθώς η Ευρώπη είναι σχετικά φτωχή σε πολλούς σημαντικούς φυσικούς πόρους, η εν λόγω προμήθεια είναι απολύτως ζωτικής σημασίας. Ωστόσο, αυτό θέτει επίσης και αυξανόμενες προκλήσεις για την Ευρώπη, όπως η πολιτική αναταραχή και η αστάθεια των τιμών στις παγκόσμιες αγορές. Επιπλέον, λόγω των μαζικών τάσεων, όπως η αστυφιλία και η παγκοσμιοποίηση, είναι ολοένα και πιο σημαντική η εύρεση ενός τρόπου μείωσης της συνολικής κατανάλωσης των φυσικών πόρων.

Για την αντιμετώπιση των καίριων αυτών προκλήσεων και για την εξασφάλιση της προμήθειας φυσικών πόρων για την ευρωπαϊκή βιομηχανία, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη έχουν ήδη καταβάλει σημαντικές προσπάθειες και έχουν προτείνει πολυάριθμες πρωτοβουλίες.

Σύνδεσμος  μέσω του οποίου μπορείτε να δηλώσετε συμμετοχή: http://univday.labmet.ntua.gr

12.6.14

Greek Minerals Industry and Sustainability

[By Tzeferis Petros]

Greece is one of the EU countries that possess substantial mineral wealth, consisting of a variety of minerals and ores with a large industrial and economic interest.

The Greek Mining/Metallurgical Industry (GMMI) constitutes an important sector of the economic activity of our country as it supplies essential raw materials for primary industries and various downstream users. GMMI still contributes 3-5% of the Gross Domestic Product (GDP), with the inclusion of interrelated enterprises such as quarrying, cement, concrete, processing and production of intermediate and final products.

Moreover, approximately 20 thousand people are employed in the sector (in mines, quarries, and the two basic extractive metallurgies of the country) and more than 80 thousand are employed in jobs dependent upon or associated with it.

The recent economic crisis has impacted the GMMI. In years 2012-2013 the sector continued the same downward trend that emerged in previous years, following the significant decline in demand and prices of raw materials in the steel, construction, cement, and concrete industries. The recession boosted by volatility in the international markets for raw materials, reduction in international metal prices and increasing energy prices across the EU.

However, in contrast to the shrinking domestic market, the tendency was to strengthen the export sector with regards to products placed on the international market (industrial minerals, aluminum, nickel, mixed sulphide Pb-Zn ores, magnesium compounds etc.), where the demand and prices soon rallied largely to pre-crisis levels.

For 2011-2012, prospects for recovery appeared in the industry internationally because of the escalating rise in demand for raw materials. In 2013, the same trend continued with the export sector producing satisfactory results, while the downturn in the domestic sector deepened widely.

Sustainable Development (SD)

However, in the years of economic recession, the challenges for sustainable management, safety and environmental protection not only remain but also constitute the most pressing needs of this era – deeply influencing the development of the mining industry, its traditional character for many centuries and finally its very existence.

Greece’s mining and mineral industry is engaged in the debate of Sustainable Development (SD) and should respond to the challenges for enhancing sustainability.

In the period 2007-2013, efforts have been made to promote responsible stewardship of natural resources and the environment including remediation of past damage, minimize waste and environmental impacts and protect critical natural capital. Also, the mining companies have been encouraged to use eco-efficient and sustainable products, improve recycling and avoid the use of dangerous chemicals.

In the social era, the H&S of workers is a major challenge to Greek mining companies.Leading companies have implemented or are currently implementing standards for employee safety, including occupational safety training, protective gear, and health care. All companies showed a strong commitment to workplace safety including contractorsand indirectly employed personnel. Despite this improvement in H&S performance during the past decade, results show that the fatality rate remains relatively high, not higher though than the EU average.

Results from the list of key performance sustainability indicators (kept annually by the Greek Mining Enterprises Association (GMEA)) demonstrate the significant strides the raw materials industry has made in regards to sustainability. It is also clear that there is still a need for improvement in environmental performance and good practice has far to go before it spreads to all parts of the mining industry, especially for the small-scale mining.

Πλήρες άρθρο

Παραγωγές και Δείκτες Βιωσιμότητας (SDI's) της Ελληνικής Εξορυκτικής Βιομηχανίας

10.6.14

H αξιοποίηση της Γεωθερμίας στην Ελλάδα

[by N.Andritsos, A.Arvanitis et al in European Geothermal Congress 2013, Pisa, Italy, 3‐7 June 2013]

This paper gives a brief summary of the direct geothermal uses in Greece.

Greece is rich in geothermal resources and has a long history of bathing for therapeutic purposes.

Currently, no geothermal electricity is produced in Greece, despite the fact that a pilot 2-MWe operated for about two years in the 1980s in Milos Island.

The installed capacity of direct uses at the end of 2012 is estimated at about 180 MWt, showing a significant increase compared with the figures presented in EGC 2007. However, this increase is almost exclusively attributed to the growth of the geothermal heat pump sector, whereas the other uses are rather static.

Πλήρες Αρθρο εδώ

9.6.14

Ορυκτοί Πόροι: Ιστορική σύγκριση με το 1980

[του Σ. Καμενόπουλου*]

Ο Μαρξ είχε πει πως η ιστορία επαναλαμβάνεται την πρώτη φορά σαν τραγωδία και τη δεύτερη σαν φάρσα. Τα γεωπολιτικά γεγονότα που διαδραματίζονται σήμερα παγκοσμίως προκαλούν το ενδιαφέρον και την ανάγκη σύγκρισης με παλαιότερες περιόδους ώστε να αναζητηθούν ομοιότητες και διαφορές, και κυρίως, να διαπιστωθεί αν πράγματι σήμερα ζούμε μία φάρσα ή την απαρχή μίας νέας περιόδου. Θα σας πάω λοιπόν 34 χρόνια πίσω: στο 1980.

Το 1980 λοιπόν συνέβησαν δύο μάλλον ξεχωριστά, αλλά σημαντικά γεωπολιτικά γεγονότα.

Το πρώτο ήταν η εισβολή του Ιράκ στο Ιράν. Το αποτέλεσμα αυτού του γεγονότος ήταν η εκτόξευση της τιμής του πετρελαίου από τα $14/βαρέλι (1978) στα $35/βαρέλι (1981). Δηλαδή υπήρξε μία αύξηση της τάξης του 150%. Το δεύτερο γεγονός συνέβη το Σεπτέμβριο του 1980: το Αμερικανικό Γεωλογικό Ινστιτούτο προειδοποίησε πως η τότε ΕΣΣΔ προσπαθούσε να εμποδίσει την πρόσβαση της Δύσης σε κρίσιμα/στρατηγικά ορυκτά.

Ξεκινώντας τη σύγκριση με το παρελθόν, μπορεί να διαπιστώσει κάποιος πως το 1980 στα κρίσιμα/στρατηγικά ορυκτά μεταξύ άλλων, συμπεριλαμβάνονταν το Χρώμιο, το Μαγγάνιο, το Κοβάλτιο, το Νικέλιο και η Πλατίνα. Σήμερα στη λίστα έχουν προστεθεί οι Σπάνιες Γαίες.

Το 1980 κυρίαρχος παίκτης στα στρατηγικά/κρίσιμα ορυκτά ήταν η ΕΣΣΔ. Σήμερα είναι η Κίνα, κυρίως λόγω των Σπάνιων Γαιών.

Το 1980, το επίπεδο κυριαρχίας της ΕΣΣΔ στα στρατηγικά/κρίσιμα ορυκτά ήταν της τάξης του 80%. Σήμερα το επίπεδο κυριαρχίας της Κίνας στις Σπάνιες Γαίες σε ορισμένες περιπτώσεις φτάνει έως και το 99.8%.

Το 1980 η ΕΣΣΔ άλλαξε την εμπορική πολιτική της μειώνοντας δραστικά τις εξαγωγές στρατηγικών/κρίσιμων ορυκτών. Τό ίδιο έπραξε η Κίνα πριν περίπου δύο χρόνια με τις Σπάνιες Γαίες.

Το 1980, οι εισαγωγές της Δύσης σε στρατηγικά/κρίσιμα ορυκτά προέρχονταν σχεδόν 100% από την ΕΣΣΔ. Σήμερα, αντίστοιχα συμβαίνει το ίδιο με τις Κινεζικές Σπάνιες Γαίες.Το 1980 η Δύση ήταν ευάλωτη σε στρατηγικά/κρίσιμα ορυκτά. Σήμερα η Δύση είναι ευάλωτη στις Σπάνιες Γαίες.

Το 1980, η τεράστια αύξηση της τιμής του πετρελαίου (θυμίζω: από τα $14/βαρέλι πήγε στα $35/βαρέλι) δημιούργησε την ανάγκη επεξεργασίας των ορυκτών κοντά στα ορυχεία για λόγους μείωσης του ενεργειακού κόστους, και του κόστους των τελικών προϊόντων. Αυτό οδήγησε σε συρρίκνωση της εξορυκτικής βιομηχανίας στη Δύση. Σήμερα το πετρέλαιο κοστίζει περίπου $100/βαρέλι, δηλαδή 186% υψηλότερο σε σχέση με το 1980.

Το 1980, στην ΕΣΣΔ δεν εφαρμόζονταν μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος. Αποτέλεσμα αυτού ήταν το χαμηλό-ανταγωνιστικό κόστος εξόρυξης των στρατηγικών/κρίσιμων ορυκτών στην ΕΣΣΔ. Σήμερα συμβαίνει το ίδιο στην Κίνα: παντελής έλλειψη περιβαλλοντικών κανονισμών και κανονισμών προστασίας των εργαζομένων (Υγιεινή και Ασφάλεια της Εργασίας). Ως εκ τούτου, το κόστος εξόρυξης των Κινεζικών Σπάνιων Γαιών είναι πολύ χαμηλό και δύσκολα ανταγωνίσιμο από τις Δυτικές εξορυκτικές επιχειρήσεις.

Το 1980, στη Δύση υπήρχε «έκρηξη» δημιουργίας περιοριστικών κανονισμών, σχετιζόμενων με θέματα προστασίας του περιβάλλοντος και των εργαζομένων. Οι κανονισμοί αυτοί όρθωσαν τεράστια εμπόδια στην εξορυκτική βιομηχανία της Δύσης και αύξησαν δραματικά τους χρόνους έναρξης νέων επενδυτικών σχεδίων. Σήμερα, ο χρόνος που απαιτείται για να ωριμάσει ένα νέο επενδυτικό σχέδιο για κάποιο ορυχείο φτάνει τα 10 χρόνια. Σε ορισμένες περιπτώσεις αγγίζει τα 50 χρόνια.

Το 1980, η ΕΣΣΔ παρά το γεγονός πως ήταν ο κύριος παγκόσμιος προμηθευτής στρατηγικών/κρίσιμων ορυκτών, φρόντιζε να εξασφαλίσει μέσω εισαγωγών που έκανε, επιπλέον ποσότητες αυτών των ορυκτών ώστε να στραγγαλίσει κυριολεκτικά την παγκόσμια αγορά. Σήμερα συμβαίνει κάτι παρόμοιο με την Κίνα και τις Σπάνιες Γαίες: η Κίνα εμφανίζεται ως επιθετικός παίκτης στην εξασφάλιση σπάνιων γαιών. Από την Αφρική μέχρι τη Γροιλανδία.

Το 1980, η ΕΣΣΔ έδειχνε την προθυμία να παρέμβει με ένοπλο τρόπο σε περιοχές πλούσιες σε στρατηγικά/κρίσιμα ορυκτά. Σήμερα η Κίνα παρεμβαίνει μέσω της διπλωματίας και του δόγματος της «άφεσης χρεών» («debt forgiveness»).

Το 1980, η διαρκής αδράνεια της δύσης στην εκμετάλλευση/ανάπτυξη των στρατηγικών/κρίσιμων ορυκτών είχε χαρακτηρισθεί ως «πολιτική που αναμένει την καταστροφή». Η αντίστοιχη αδράνεια που επέδειξε η Δύση τα τελευταία 40 χρόνια σε σχέση με τις Σπάνιες Γαίες, χαρακτηρίσθηκε σχετικά πρόσφατα ως «ανόητη» πολιτική.

Το 1980, η παγκόσμια πολιτική κατάσταση χαρακτηρίζονταν από ένα παίγνιο μεταξύ δύο παικτών (διπολικό μοντέλο) και τον «Ψυχρό Πόλεμο». Σήμερα το μοντέλο είναι πολυπολικό, βασιζόμενο στον πραγματισμό με τουλάχιστον 30 παίκτες (BRICS, ΗΠΑ, ΕΕ) οι οποίοι διψούν για πρώτες ύλες/ορυκτούς πόρους.

Θα κλείσω το άρθρο μου με ένα παλαιότερο Ιστορικό δεδομένο και συνδέστε το με τα προαναφερόμενα όπως εσείς νομίζετε. ΄Ένα δεδομένο σχετικό με τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΕ (http://europa.eu/about-eu/eu-history/index_el.htm) «η Ευρωπαϊκή Ένωση δημιουργήθηκε για να τεθεί τέλος στους συχνούς και αιματηρούς πολέμους μεταξύ των γειτονικών χωρών που κατέληξαν στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ήδη από το 1950, με την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα αρχίζει η ένωση των ευρωπαϊκών χωρών σε οικονομικό και πολιτικό επίπεδο με στόχο τη διασφάλιση διαρκούς ειρήνης». Με λίγα λόγια, η διασφάλιση της παγκόσμιας ειρήνης εξασφαλίζεται μόνο μέσω της διαρκούς και ασφαλούς προμήθειας ορυκτών πόρων.

Τελικά, σήμερα ζούμε μία φάρσα ή την απαρχή μίας νέας περιόδου; Ο καθένας μπορεί να βγάλει τα συμπεράσματά του.

* Σωτήρης Ν. Καμενόπουλος, Υπο. Διδάκτωρ Πολυτεχνείου Κρήτης, Σχολή Μηχανικών Ορυκτών Πόρων

6.6.14

Το ευρωπαϊκό παράδειγμα ανάπτυξης της Μήλου!

Στην Άτυπη Σύνοδο των Ευρωπαίων Υπουργών Περιβάλλοντος που πραγματοποιήθηκε στο Ζάππειο στις 14/5/2014, η Μήλος ήταν παρούσα με δύο αφίσες που παρουσίαζαν την περιβαλλοντική και πολιτιστική δραστηριότητα των Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων-μελών του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων (Σ.Μ.Ε.). στο νησί.

 Την επομένη της συνόδου, μεγάλη αντιπροσωπεία Ακολούθων Περιβάλλοντος και Εκπροσώπων Μονίμων Αντιπροσωπειών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αναχώρησαν για διήμερη επίσκεψη στη Μήλο. Οι επισκέπτες έφτασαν στο νησί την Πέμπτη 15 Μαΐου και το ίδιο βράδυ ο Δήμαρχος Μήλου κ. Γ. Δαμουλάκης παρέθεσε δείπνο προς τιμήν τους.

Στις 16/5 φιλοξενήθηκαν στο Συνεδριακό Κέντρο Μήλου-Γεώργιος Ηλιόπουλος όπου, μετά το καλωσόρισμα του Δημάρχου Μήλου, παρακολούθησαν εισηγήσεις για το μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης και ευημερίας της Μήλου, που βασίζεται ισόρροπα στη μεταλλεία και στον τουρισμό και έχει αναδείξει το νησί σε πρότυπο βιώσιμης ανάπτυξης στον Ελλαδικό χώρο. Παρουσιάσεις έγιναν από την κα Ρεβέκκα Μπατμάνογλου, Διευθύντρια Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού του ΥΠ.Ε.Κ.Α., τον κο Αθανάσιο Κεφάλα, Αντιπρόεδρο του Σ.Μ.Ε. και Γενικό Διευθυντή Νότιας Ευρώπης της S&B Βιομηχανικά Ορυκτά Α.Ε. (S&B), και τον κο Σπύρο Τζίντζο, Διευθυντή Λειτουργιών Μήλου της S&B. Στη συνέχεια, οι φιλοξενούμενοι, ακολουθώντας τη διαδρομή «Αγγεριά» του MiloterraneanGeoExperience (www.miloterranean.gr) επισκέφτηκαν ενεργά και αποκατεστημένα ορυχεία, ξεναγήθηκαν στις μεθόδους εξόρυξης και αποκατάστασης που εφαρμόζει η S&B, για τις οποίες διακρίνεται διεθνώς,και επισκέφτηκαν το φυτώριο ντόπιων και ενδημικών φυτών της εταιρείας για χρήση στις αποκαταστάσεις. 

Το απόγευμα επισκέφθηκαν το Μεταλλευτικό Μουσείο Μήλου (ΜΜΜ) και το Σάββατο το Αρχαιολογικό Μουσείο, τις Κατακόμβες και την αρχαία Μήλο γνωρίζοντας μία ακόμη πτυχή της ιστορίας του τόπου. Επιστρέφοντας στις Βρυξέλλες, οι επισκέπτες δήλωσαν κατενθουσιασμένοι από το νησί, τους ανθρώπους, τη φιλοξενία και τις γνώσεις που αποκόμισαν κατά τη διάρκεια της παραμονής τους. Ιδιαίτερα θετικά σχόλια απέσπασε το ΜΜΜ για τα ντοκιμαντέρ με τις αφηγήσεις παλιών μεταλλωρύχων. Τόνισαν επίσης ότι τους εντυπωσίασε το μοναδικό παράδειγμα βιώσιμης ανάπτυξης σε τοπική κλίμακα της Μήλου, όπου βιομηχανία και τουρισμός συνυπάρχουν αρμονικά. 

Πηγή: MilosLife.gr

5.6.14

Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος 2014: ύψωσε τη φωνή σου και όχι τη στάθμη της θάλασσας!

Η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος αποτελεί ορόσημο για τα Ηνωμένα Έθνη, συμβολίζοντας την ανάγκη συστράτευσης μπροστά στον κοινό στόχο για τη διαφύλαξη της περιβαλλοντικής μας κληρονομιάς και την αειφορική διαχείριση του παγκόσμιου φυσικού μας πλούτου. Γιορτάζεται κάθε χρόνο σε περισσότερες από 100 χώρες, υπενθυμίζοντας το μερίδιο ευθύνης που μας αναλογεί για την προστασία του πλανήτη, ως το ελάχιστο χρέος μας απέναντι στις μελλοντικές γενιές.

«Ύψωσε τη φωνή σου και όχι τη στάθμη της θάλασσας»

Το μήνυμα αυτό επέλεξε ο ΟΗΕ για το 2014, προκειμένου να επισημάνει τους κινδύνους που επιφέρει η κλιματική αλλαγή και τα αναγκαία μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την αντιμετώπιση του φαινομένου. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η «πράσινη εβδομάδα» αυτή τη χρονιά, είναι αφιερωμένη στην κυκλική οικονομία, την αποδοτικότητα των πόρων και τη διαχείριση των απορριμμάτων.

Στο πλαίσιο του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος, το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, διοργανώνει Ημερίδα παρουσίασης της ΕθνικήςΣτρατηγικής και του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τη Βιοποικιλότητα, καθώς και μια σειρά δράσεων περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης οι οποίες περιλαμβάνουν:
  • Διαγωνισμό φωτογραφίας και βίντεο με θέμα «Το Περιβάλλον μου: τι θέλω να κρατήσει για πάντα – Τι θέλω να αλλάξει» και έναρξη του διαγωνισμού στις 5 Ιουνίου. Για συμμετοχή και περισσότερες πληροφορίες, οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να ακολουθούν τον σχετικό σύνδεσμο στην ιστοσελίδα του ΥΠΕΚΑ: http://www.ypeka.gr.
  • Προβολή βίντεο με περιβαλλοντικά μηνύματα για την ανακύκλωση, την «κυκλική οικονομία», τη μείωση παραγωγής απορριμμάτων και τη βιοποικιλότητα στις οθόνες όλων των σταθμών του δικτύου του ΣΤΑΣΥ Α.Ε. (μετρό και ηλεκτρικός σιδηρόδρομος)
Περισσότερα εδώ

4.6.14

Η ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της ΕΕ και ο άνθρακας

Ο άνθρακας είναι η πιο άφθονη πηγή ενέργειας που διατίθεται στην Ευρώπη. Οι χώρες της ΕΕ έχουν αποθέματα άνθρακα για 97 χρόνια και μόλις 11,7 χρόνια για φυσικό αέριο.

Τα παραπάνω τονίζονται μεταξύ άλλων στο συνημμένο paper της World Coal Association (WCA), συμβολή στη στρατηγική της ΕΕ για την ενεργειακή ασφάλεια. Αλλωστε η πρόσφατη σύγκρουση μεταξύ της Ουκρανίας και της Ρωσίας έχει ενισχύσει την άποψη ότι η Ευρώπη πρέπει να αναζητήσει εναλλακτικές λύσεις αντί του ρωσικού φυσικού  αερίου.



Ως η πιο άφθονη και διαδεδομένη πηγή ενέργειας στην ΕΕ, ο άνθρακας αποτελεί σύμφωνα με την ανωτέρω μελέτη, την πιο  έγκαιρη και αξιόπιστη απάντηση στην έκκληση της ΕΕ για τη μείωση της εξάρτησής της από ενεργειακές πηγές που δεν μπορεί να ελέγξει. 

Με τη χρήση των κατάλληλων τεχνολογιών, ο άνθρακας μπορεί να συμβάλει στην παροχή περαιτέρω διαφοροποίησης των πηγών, να μειώσει την εξάρτηση της ΕΕ απο τους δεσπόζοντες προμηθευτές φυσικού αερίου. Αυτό μπορεί να γίνει χωρίς περιβαλλοντικό κόστος και με σημαντικά οικονομικά οφέλη για την οικονομία της ΕΕ. 

Πώς σχολιάζονται όμως τα θέματα της κλιματικής αλλαγής ειδικά σήμερα μία μέρα πριν την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος

3.6.14

Μαντεμοχώρια 2500 ετών...


Raw Materials Conference, 20th of June 2014


On Friday, 20th of June in Athens 2014, SGT in cooperation with Euromines and the European Economic and Social Committee (EESC) are organising the European conference “Raw Materials High Level Conference. Maximizing Value: The Importance of the Extractive Industry to Growth in the EU Economy and its Regions ”. The conference is included in the official programme of the Greek Presidency of the EU and is fully endorsed by the Greek Ministry of Environment Energy and Climate Change (YPEKA).

Construction, chemicals, automotive, aerospace, machinery and the equipment sectors, which together provide a total value added of €1,324 billion and employment for some 30 million people, all depend on access to raw materials.

The ultimate aim of the European Innovation Partnership on Raw Materials is to help raise industry's contribution to EU GDP to around 20% by 2020. It will also play an important role in meeting the objectives of the flagship European Commission initiatives ‘Innovation Union’ and ‘Resource Efficient Europe’. It will do this by ensuring the sustainable supply of raw materials to the European economy whilst increasing benefits for society as a whole.