30.8.14

Ο νέος Οργανισμός ΥΠΕΚΑ

27.8.14

Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών. Δράσεις και τα επιτεύγματα στα 62 χρόνια λειτουργίας του. Η εξορυκτική βιομηχανία και ο εξορκισμός. Το Μέλλον


Το παρόν άρθρο του Αντ. Φραγκίσκου, ομότιμου καθηγητή και τ. πρύτανη ΕΜΠ, περιγράφει την διαδρομή του ΙΓΜΕ,  από την ίδρυσή του το 1952 μέχρι σήμερα.

Αναφέρεται στον θεσμικό νόμο σύστασης του 1952, με τη διατύπωση των στόχων, αρμοδιοτήτων και πεδίων δράσης του ιδρύματος, με σκοπό την αξιολόγηση του εξορυκτικού δυναμικού των ορυκτών πρώτων υλών της χώρας, με ταυτόχρονη γνώση της γεωλογικής, κοιτασματολογικής, γεωτεχνικής, τεκτονικής, σεισμικής δομής του ελλαδικού χώρου.

Αρμοδιότητες που ασκούσε  με επιτυχία το ΙΓΜΕ και με την παραγωγή  εκατοντάδων μελετών, εκθέσεων, αξιολογήσεων, μελετών εκμετάλλευσης μεταλλείων, γεωτεχνικών  μελετών,  γεωφυσικών διασκοπήσεων, χημικών αναλύσεων, ορυκτολογικών μικρογραφήσεων και κάθε είδους εργασιών που έχουν σχέση με τις γεωεπιστήμες.

Υπογραμμίζει την εξαιρετική και ουσιώδη προσφορά του ΙΓΜΕ στην παραγωγή γεωεπιστημόνων, αλλά και την πιο σημαντική, στη συμβολή του στην ανάπτυξη της Εθνικής Οικονομίας. Αναφέρει για τις περαιτέρω δυνατότητες στον έλεγχο των περιβαλλοντικών μελετών για την εξορυκτική βιομηχανία και τον τρόπο χρηματοδότησης του χωρίς κρατική χορηγία.

Ακολουθεί μια περιγραφή των ελληνικών πρώτων υλών που βρίσκονται σε εκμετάλλευση ή δύνανται να υποστούν εκμετάλλευση σε όφελος της τοπικής κοινωνίας, αλλά και του ισοζυγίου εξαγωγών.

Συνεχίζει με τις πρόσφατες αναφορές του υπουργού ΠΕΚΑ για το ρόλο του ΙΓΜΕ, επαναλαμβάνοντας το θεσμικό ρόλο δράσης του και αναβαθμίζοντας τις προσδοκίες του.

Ομιλία υπουργού Γιάννη Μανιάτη στο Raw Materials High level Conference 2014 (Ι)

Τέλος το βασικό συμπέρασμα στο οποίο καταλήγει είναι ότι το ΙΓΜΕ πρόσφερε και πρέπει να συνεχίσει να προσφέρει για τον ελληνικό λαό. Η αξιοποίηση των Ορυκτών Πρώτων Υλών (ΟΠΥ) πρέπει να αποτελέσει ένα ακόμη πυλώνα στην ανάπτυξη και επιβίωση της χώρας, και το ΙΓΜΕ δεν πρέπει να απουσιάσει από την προσπάθεια αυτή. Σύμφωνα με τον συγγραφέα, ένα μόνο έμεινε, η επαναφορά του ΙΓΜΕ στη μορφή και τη δομή που είχε σύμφωνα με τον ιδρυτικό του νόμο και το θεσμικό του ρόλο στην Πολιτεία, ώστε να προσφέρει, από τη θέση που κατείχε για 60 χρόνια στην επενδυτική ανάπτυξη αυτής της ταλαίπωρης χώρας.

24.8.14

Με δημόσιο συμφέρον, η αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου

[του Ν. Αρβανιτίδη] [by N. Arvantidis]

Η μεταλλευτική δραστηριότητα είναι ίσως η πιο παγκοσμιοποιημένη βιομηχανία αν σκεφτεί κανείς ότι επιχειρείται σε όλα τα γεωγραφικά μήκη και πλάτη του πλανήτη. Το γεγονός ότι τα ορυκτά συνιστούν αναντικατάστατες πρώτες ύλες για την ποιότητα ζωής, την ευημερία, την πρόοδο και την εξέλιξη του ανθρώπου αποτελεί τον βασικότερο λόγο για το μεγάλο ενδιαφέρον χρησιμότητας και αξιοποίησης τους. Βέβαια, προκύπτει επίσης ότι η εκμετάλλευση τους γίνεται αποκλειστικά εκεί που εντοπίζονται πλούσια αποθέματα, δηλαδή κοιτάσματα ικανά να προκαλέσουν και να δημιουργήσουν βιώσιμες οικονομικά παραγωγικές επενδύσεις.

Από την άλλη πλευρά ο ανισομερής γεωγραφικά καταμερισμός των πλουτοπαραγωγικών κοιτασματολογικών πηγών, σε συνδυασμό με τα διαρκώς μεταβαλλόμενα μεγέθη διάθεσης, προμήθειας, ζήτησης και κατανάλωσης ορυκτών πρώτων υλών σε παγκόσμιο επίπεδο, διαμορφώνουν και διαφοροποιούν σε μεγάλο βαθμό συγκεκριμένα ενδιαφέροντα και συμφέροντα, και περιπλέκουν την ομαλή και απρόσκοπτη πρόσβασή τους.

Έτσι λοιπόν αναδεικνύεται ο κυρίαρχος εθνικά ρόλος χωρών που διαθέτουν στρατηγικές αλλά και άλλες ορυκτές πρώτες ύλες, ενώ την ίδια στιγμή εμφανίζονται λιγότερο ή περισσότερο αξιόπιστα ή αναξιόπιστα εταιρικά σχήματα που προσπαθούν με κάθε θεμιτό ή/και αθέμιτο τρόπο να αποκτήσουν τα δικαιώματα τους. Οι πρακτικές που χρησιμοποιούνται είναι αρκετές φορές ανορθόδοξες και αγγίζουν συχνά τα όρια ασέβειας, αλλοίωσης ή ακόμη και ανατροπής των δικαιωμάτων εθνικής κυριαρχίας και αυτοδιαχείρισης. Τίθεται δηλαδή σε αμφισβήτηση η δημοκρατική δυνατότητα των χωρών να επιλέγουν και να χαράσσουν τον δικό τους εθνικό σχεδιασμό για την στρατηγική αξιοποίηση του ορυκτού τους πλούτου.

Αν εξαιρέσει κανείς τις πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προώθηση και εφαρμογή στρατηγικών και πολιτικών που αφορούν στην από κοινού διασφάλιση και εξασφάλιση πρώτων υλών για την Ευρώπη, ο ορυκτός πλούτος διατηρεί σε μεγάλο βαθμό τα εθνικά του χαρακτηριστικά. Με άλλα λόγια ο ορυκτός πλούτος παραμένει γενικά εθνική υπόθεση, με ότι αυτό συνεπάγεται σε σχέση με τις όποιες θετικές ή/και αρνητικές επιπτώσεις προκύπτουν.

Η αξιοποίηση του οφείλει καταρχήν να γίνεται στη βάση του δημόσιου συμφέροντος λαμβάνοντας υπόψη ότι αποτελεί περιουσία που ανήκει στους πολίτες κάθε χώρας. Το κυρίαρχο κράτος θέτει όρους και κανόνες για τον τρόπο, το περιεχόμενο και το προσδοκώμενο αποτέλεσμα εκμετάλλευσης των πλουτοπαραγωγικών του πηγών. Διασφαλίζει έτσι την μέγιστη αναπτυξιακή απόδοση ώστε να εισπράττει την υψηλότερη δυνατή προστιθέμενη αξία. Φορολογεί τον παραγόμενο πλούτο και αξιοποιεί τους «νέους» πόρους που προκύπτουν προς όφελος της κοινωνίας συνολικά. Προαπαιτεί δυναμική δημιουργία απασχόλησης και θέσεων εργασίας, και προκρίνει την ανάθεση της λειτουργικής ευθύνης και διαχείρισης της μεταλλευτικής παραγωγής σε «ντόπιους» επιστήμονες. Εγκρίνει και επιβάλλει την εφαρμογή βέλτιστων διαθέσιμων πρακτικών με στόχο την τεχνολογική και περιβαλλοντική αρτιότητα της παραγωγικής διαδικασίας.

Έχοντας λοιπόν δεδομένο το τεχνοκρατικό πλαίσιο διασφάλισης του δημόσιου συμφέροντος, η πηγή προέλευσης του επενδυτικού κεφαλαίου από κρατικούς ή ιδιωτικούς πόρους έχει μικρότερη σημασία. Χαρακτηριστικό είναι το μεταλλευτικό παράδειγμα της Σουηδίας. Συγκεκριμένα είναι αδύνατο να διακρίνει κάποιος διαφορετικές πρακτικές στην παραγωγική λειτουργία των δύο μεγάλων Σουηδικών μεταλλευτικών εταιριών, της απόλυτα ιδιωτικής BOLIDEN και της απόλυτα κρατικής LKAB, αφού και οι δύο επιχειρούν μέσα στο ίδιο πλαίσιο δημόσιου συμφέροντος προς όφελος των πολιτών και του αναπτυξιακού καλού γενικότερα. Στο ίδιο λειτουργικό πλαίσιο προσαρμόζονται και οι ξένες εταιρίες που δραστηριοποιούνται με την παραγωγική ευθύνη και διαχείριση σε σουηδικά χέρια, και το 95% του παραγόμενου πλούτου να παραμένει στη χώρα.

21.8.14

Η εξορυκτική/μεταλλουργική δραστηριότητα στην Ελλάδα. Στατιστικά δεδομένα για τη διετία 2012-2013.

[του Πέτρου Τζεφέρη] [by Tzeferis Petros]

Tη διετία 2012-2013 ο τομέας συνέχισε την ίδια πτωτική τάση που διαμορφώθηκε τα προηγούμενα χρόνια λόγω της οικονομικής κρίσης, ακολουθώντας την σημαντική πτώση στη ζήτηση αλλά και τις τιμές των πρώτων υλών στους κλάδους της χαλυβουργίας, των κατασκευών, της οικοδομής, του τσιμέντου και του σκυροδέματος. H ύφεση ενισχύθηκε από την αστάθεια στις διεθνείς αγορές των πρώτων υλών, τη μείωση στις διεθνείς τιμές των μετάλλων και την αύξηση των τιμών της ενέργειας σε όλη την ΕΕ.

Η εγχώρια αγορά δομικών προϊόντων υπέστη σημαντική πτώση ενώ ως ενθαρρυντικό στοιχείο μπορεί να εκληφθεί το γεγονός ότι η συνολική παραγωγή αλλά και οι πωλήσεις των πρωτογενών αδρανών υλικών παρουσίασαν για το 2013 μια μικρή άνοδο της τάξης του 8%.


Αντίθετα, οι εξαγωγικές ελληνικές επιχειρήσεις με προϊόντα που διοχετεύονται στην ευρωπαϊκή και γενικότερα στην διεθνή αγορά (βιομηχανικά ορυκτά, αλουμίνιο, νικέλιο, μαγνησιακά προϊόντα κλπ) αντιμετώπισαν με σχετική επιτυχία την συνεχιζόμενη ύφεση διατηρώντας ικανοποιητικά αποτελέσματα.



18.8.14

Κέντρο αγροτουρισμού και στο βάθος το ..αθάνατο beach bar!

Το beach bar αυτό κατασκευάστηκε με «τα λεφτά της Ευρώπης», προκειμένου να λειτουργήσει ως Κέντρο Αγροτουρισμού, με σκοπό να συμβάλει στην τουριστική αξιοποίηση της περιοχής, στην προώθηση της παραδοσιακής λαϊκής τέχνης και στην προβολή των παραδοσιακών προϊόντων.

Μάλιστα, το high tech κτίριο χτιζόταν επί αρκετά χρόνια αλλά ολοκληρώθηκε το 2007 -παραμονές πρόωρων εθνικών εκλογών- και κόστισε ουκ ολίγα χρήματα. Εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ. Μόνο για τον εξοπλισμό του, διατέθηκε κονδύλι 300.000 ευρώ, προκειμένου να υπάρχουν διαδραστικές προβολές, συνεδριακές δράσεις ενώ επρόκειτο να λειτουργήσει και Σχολή Αγροτουρισμού.

«Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό αναπτυξιακό εργαλείο», έλεγε ο τότε νομάρχης, ο οποίος δεσμευόταν ότι «για τη λειτουργία του συγκεκριμένου αγροτουριστικού κέντρου, όπου θα λειτουργεί σαν χώρος προβολής της τουριστικής, πολιτισμικής, αρχαιολογικής ταυτότητας της περιοχής μας, στοχεύοντας μέσα από έναν ευρύτερο στρατηγικό αναπτυξιακό σχεδιασμό μπλα μπλα»


Την ίδια στιγμή στον ίδιο δήμο Μαρωνείας-Σαπών, η επένδυση για τα μεταλλεία βρίσκεται στο περίμενε. Δεν είναι λοιπόν μόνο τα μεταλλεία που δεν γίνονται στην Θράκη, αλλά και τα Αγροτουριστικά Κέντρα παρότι αυτά επιδοτούνται και ευλογούνται συνήθως από τις περιβαλλοντικές οργανώσεις. Φαίνονται πως και τα δύο έχουν την ίδια τύχη παρότι κάποιοι τα τοποθετούν απέναντι και ανταγωνιστικά ως δραστηριότητες. Μήπως λοιπόν άλλοι είναι οι λόγοι; Και το φόντο πρέπει να παραμείνει πάντα το ίδιο πανταχού παρόν και αθάνατο ελληνικό beach bar με ο,τιδήποτε κουβαλάει μαζί του; Ως προς την αναπτυξιακή κουλτούρα του σύγχρονου έλληνα;

17.8.14

Έρευνα για τον ορυκτό πλούτο της Ελλάδας

Κάνω μία έρευνα σχετικά με την εξόρυξη των σπάνιων γαιών που υπάρχουν στην Ελλάδα.

Το ερωτηματολόγιο είναι ανώνυμο και απολύτως εμπιστευτικό.

Παρακαλείσθε να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις, γιατί η επιτυχία και η ακρίβεια της έρευνας μου εξαρτάται από εσάς. Σας ευχαριστώ εκ των προτέρων για τη συνεργασία σας.            
                                                         
 [Πάνος Βεργούλης, Μηχ. Μεταλλείων-Μεταλλουργός ΕΜΠ]

Για την συμμετοχή στην Ερευνα  ΕΔΩ

Ποιος κερδίζει από την τουριστική «έκρηξη»;

[Τάσος Τέλλογλου, από το protagon]

Είναι ένα παράδοξο ότι όλοι οι ελεγκτικοί μηχανισμοί αυτής της χώρας μετατρέπονται σε ανέκδοτο. Χθες, αίφνης, ο ειδικός γραμματέας του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας, Κώστας Πανταζής, ομολόγησε ότι οι ελεγχοι σε επιχειρήσεις εκτός εδρας των ελεγκτών προαναγγέλλονται στη «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» διότι δεν γίνεται διαφορετικά. Πρέπει να δικαιολογηθούν οι εκτός έδρας δαπάνες.

Ίσως αυτό να εξηγεί ό,τι είδα πριν από μερικές μέρες σε νησί του Αιγαίου, όπου ο εστιάτορας ενημερωνόταν τηλεφωνικά από συνάδελφό του για την ακριβή μέρα του ελέγχου. Έτσι εξηγείται πώς αυξάνονται οι προσλήψεις όταν αναγγέλλονται οι ελεγκτές και αυξάνονται οι απολύσεις όταν φεύγουν. Ή ότι τα γκαρσόνια παριστάνουν τους πελάτες όταν φτάνει ο ελεγχος. Εν τω μεταξύ γνωρίζω όλο και περισσότερους νέους ανθρώπους που εγκαταλείπουν ελληνικές επιχειρήσεις εστίασης για να βρουν την τύχη τους σε άλλες χώρες της Ε.Ε. με το επιχείρημα ότι εκεί ο μισθός θα είναι σταθερός και «με ένσημα»...

Διότι η ανάπτυξη που φαίνεται να φέρνουν τα 21 εκατομμύρια των τουριστών στηρίζονται στις μικρές μονάδες και στις πάγιες πρακτικές τους (φοροδιαφυγή, εισφοροδιαφυγή) ή σε νέες πρακτικές μεγαλύτερων μονάδων που εκμεταλλεύονται νέες «ευέλικτες μορφές «απασχόλησης σε βάρος των ταμείων. Με λιγότερα από 600 ευρώ βασικό μισθό, αυτές οι μορφές απασχόλησης είναι απλά δώρα στους εργοδότες που κολλάνε μισό ενσημο για 5 μέρες απασχόλησης.

Οι εκπρόσωποι των τουριστικών επιχειρήσεων οφείλουν μια εξήγηση για την ποιότητα των θέσεων εργασίας που φέρνουν τα 21 εκατομμύρια επισκέπτες. Για όσα σημαίνουν για τα ασφαλιστικά και τα δημόσια ταμεία. Κάτι σαν κι εκείνο που μου έκανε ο ιδιοκτήτης μιας μεγάλης βιομηχανίας συσκευασιών στην Ελλάδα που πριν μερικές μέρες μου εβγαλε το κοστολόγιο των 300 εργαζομένων στη δουλειά του και μου έδειξε τις 40.000 που στοιχίζει ο κάθε εργάτης τον χρόνο, για να γυρίσει μετά αφοπλιστικά και να με ρωτήσει «Αυτή η νέα ανάπτυξη θα φέρει άραγε τέτοιες θέσεις εργασίας;».

14.8.14

Πριν γίνει δικό σου, κάποιοι το εξόρυξαν!

6.8.14

Το δίλημμα της εξόρυξης του χρυσού !


Χρυσωρυχεία στις Σκουριές "Σε Πρώτο Πλάνο" (ΑΝΤ1, 31/3/2013 ώρα 23:30) Ρεπορτάζ της φλαμανδικής τηλεόρασης VRT του Βελγίου για το μεταλλείο των Σκουριών της Χαλκιδικής στις 29/7/2014

Περιφερειακά Χωροταξικά και Αξιοποίηση του Ορυκτού Πλούτου


[του Πέτρου Τζεφέρη] [by Tzeferis Petros]

Σε εφαρμογή του νόμου για το Χωροταξικό Σχεδιασμό και την Αειφόρο Ανάπτυξη (ν.2742/99), το Υπουργείο ΠΕΚΑ  έχει αναθέσει με δημόσιους διαγωνισμούς σε μελετητικά γραφεία και με χρηματοδότηση του ΕΠΠΕΡΑΑ, την εκπόνηση υποστηρικτικών μελετών Αξιολόγησης, Αναθεώρησης και Εξειδίκευσης των εγκεκριμένων χωροταξικών σχεδίων των 12 Περιφερειών της χώρας (εκτός Αττικής)

ΥΠΕΚΑ-ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ

Στο πλαίσιο αυτό εκπονήθηκαν οι μελέτες Αναθεώρησης και Εξειδίκευσης των Περιφερειακών Πλαισίων Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης (ΠΠΧΣΑΑ) οι οποίες βρίσκονται στην τελική  φάση της (εσωτερικής) διαβούλευσης μεταξύ υπηρεσιών και φορέων του δημοσίου.

Ειδικά για την εξορυκτική δραστηριότητα και τις κατευθύνσεις χωρικής ένταξής της στα ανωτέρω σχέδια, έχουμε να κάνουμε τα ακόλουθα σχόλια.

[πλήρες άρθρο εδώ]

3.8.14

Υπάρχουν σπάνιες γαίες στην Ελλάδα;

Υπάρχουν αλήθεια στην Ελλάδα τα κρίσιμα και σπάνια μέταλλα τα οποία είναι πολύ σημαντικά για την ανάπτυξη, αυτήν που εμείς οι Ευρωπαίοι πολίτες έχουμε επιλέξει; Και που η ευρωπαϊκή βιομηχανία μη μπορώντας να καλύψει από εγχώριες πηγές εισάγει σε συντριπτικό βαθμό από τρίτες χώρες;

Ναι υπάρχουν, απλώς δεν παράγονται (ακόμη) στον τόπο μας. Η Ελλάδα είναι μία από τις χώρες της Ε.Ε. με τις μεγαλύτερες δυνατότητες για την παροχή αυτών των στρατηγικών μεταλλικών πρώτων υλών στο μέλλον, δεδομένου ότι φιλοξενεί ένα μεγάλο αριθμό κοιτασμάτων, τα οποία μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο κοιτασματολογικής έρευνας και εν συνεχεία εκμετάλλευσης, με δεδομένη την προστιθέμενη αναπτυξιακή τους αξία.

Ποιά είναι αυτά τα κοιτάσματα;

Πλήρες άρθρο του κ. Πέτρου Τζεφέρη  εδώ

Σπάνιες Γαίες στην Ελλάδα