Τα καλά κρυμμένα μυστικά της μεταλλουργίας του αρχαίου Λαυρίου

Τα ερείπια των κατακόρυφων "φρεατωδών" καμινιών του μεταλλεύματος αργυριούχου μολύβδου στο Αρύ της Λαυρεωτικής, photo by Tzeferis P.

Αρχαίο κυκλικό ρείθρο στη θέση Αρύ Λαυρεωτικής. Η ακριβής χρήση του αναζητείται μέχρι σήμερα με πιο πιθανή την ερμηνεία ότι επρόκειτο για  διάταξη όπου γινόταν η ανάμειξη και συσσωμάτωση του μεταλλεύματος  πριν φορτωθεί στην κάμινο. Μια δεύτερη ερμηνεία είναι η απλούστερη χρήση της διάταξης  ως τριβείου,  photo by Tzeferis P.

[του Πέτρου Τζεφέρη]

Πολλά μυστικά κρύβουν ακόμη οι αρχαίες μεταλλουργικές εγκαταστάσεις της Λαυρεωτικής για χιλιάδες χρόνια.

Οι ελάχιστες ανασκαφές που έχουν γίνει έχουν φέρει καποια στοιχεία στο φως αλλά τα περισσότερα είναι εκεί καλά κρυμμένα στα σπλάχνα της Λαυρεωτικής γης ή στις εγκαταστάσεις που λεηλατήθηκαν από τον χρόνο και αφανίστηκαν από την ανθρώπινη ματαιοδοξία...

Πως ακριβώς εμπλούτιζαν αλήθεια οι αρχαίοι το μετάλλευμα ή τα μετέπειτα απορρίμματα του λιθαργύρου? Είχαν και ελικοειδή πλυντήρια ή μόνο επίπεδα ? Και αν όχι, τι ήταν αυτές οι περίτεχνες κατασκευές στο Δημολιάκι, στο Μπερτσέκο και στο Αρύ? Ηταν τελικά τριβεία ή κάτι άλλο που επίσης δεν γνωρίζουμε? Και σε τι ακριβώς αποσκοπούσε αυτή η περίτεχνη αριστουργηματική κοιλότητα στη δομή τους;

Χρησιμοποιήθηκαν ξύλινα ρείθρα στα επίπεδα πλυντήρια ώστε να κατακρατείται το συμπύκνωμα από τους "πλυνίτες" και να διευκολύνεται η διαδικασία του εμπλουτισμού ή όχι;

Που έκαναν την συσσωμάτωση-πλινθοποίηση του μεταλλεύματος πριν την εισαγωγή στη φρεατώδη κάμινο της τήξης ? Πως δούλευαν ακριβώς τα καμίνια της αναγωγικής τήξης? Φορτωνόταν σε αυτά και η "γκαλένα" (και σε τί ποσοστό) χωρίς να προηγηθεί φρύξη ή έμπαιναν εκεί μόνο τα οξειδωμένα μεταλλεύματα του αργυρούχου μολύβδου? Πώς γινόταν η κυπέλλωση του αργυρούχου μολύβδου και σε τί ακριβώς καμίνια δεδομένου ότι ούτε αυτά έχουν βρεθεί.. Ποιά συλλιπάσματα ή τεχνικές χρησιμοποιούσαν για τη ρύθμιση της ευτηκτότητας της σκουριάς.. κλπ.. κλπ...

Στο παρακάτω κείμενο γίνεται αναφορά μόνο σε ένα από τα ζητήματα αυτά.. Η αναζήτηση της επιστημονικής αλήθειας έχει πολύ δρόμο.. είναι όμως και μια μεγάλη πρόκληση...

Ελικοειδή πλυντήρια ή κυκλικά τριβεία με όρθια μυλόπετρα; το Λαύριο μας προβληματίζει...