Μοναδική εμπειρία: Φοιτητές Γεωλογίας του ΑΠΘ στο μεταλλευτικό Λαύριο

Φοιτητές του Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ που είναι και μέλη της Διεθνούς Ένωσης Κοιτασματολόγων επισκέφθηκαν με τον Αναπληρωτή Καθηγητή Βασίλη Μέλφο και τους διδάσκοντες Δρ. Χρήστο Εμμανουηλίδη και Δρ. Σταύρο Οικονομίδη, το Λαύριο για να μελετήσουν τα σημαντικά γεωλογικά φαινόμενα της περιοχής.


Οι φοιτητές είδαν από κοντά και διδάχθηκαν για τα ρήγματα, τα μάγματα, τα κοιτάσματα, τα υδροθερμικά διαλύματα, τα αμέτρητα πολύχρωμα και σπάνια ορυκτά, που συναντιούνται στο Λαύριο και είναι παγκοσμίως γνωστά.


 

Οι φοιτητές με τους Καθηγητές τους διείσδυσαν στα έγκατα του Λαυρίου, στις σκοτεινές υγρές γαλαρίες της Πλάκας, για να ανακαλύψουν τα εξαιρετικά σημαντικά γεωλογικά μυστικά που κρύβει η περιοχή. Όμως αυτό δεν θα μπορούσε να γίνει αν δεν είχαν τους εξειδικευμένους οδηγούς, Ηρακλή Κατσάρο και Βασίλη Στεργίου κατοίκους του Λαυρίου που με μεγάλη προθυμία δέχτηκαν να τους ξεναγήσουν στην Στοά 80. Επίσης η χρηματοδότηση της Διεθνούς Ένωσης Κοιτασματολόγων βοήθησε στο παραπάνω εγχείρημα.

Πρόκειται για μία δράση των φοιτητών που έχουν ιδιαίτερη αγάπη στο αντικείμενο της κοιτασματολογίας και επισκέπτονται μεταλλεία στην Ελλάδα και το εξωτερικό για να εμπλουτίσουν τις γνώσεις.

Πηγή: iefimerida.gr - https://www.iefimerida.gr/ellada/foitites-geologias-toy-apth-sta-egkata-toy-layrioy

Μαθήματα από τις διεθνείς κατατάξεις των πανεπιστημίων

Tης Έφης Μπάσδρα*

Ανήμερα τον Δεκαπενταύγουστο, η Shanghai Ranking Consultancy δημοσίευσε την Ακαδημαϊκή Κατάταξη των Παγκόσμιων Πανεπιστημίων (ARWU) για το 2019. Από το 2003, η ARWU παρουσιάζει τα παγκόσμια κορυφαία πανεπιστήμια Top 500 με βάση μία διαφανή μεθοδολογία και αντικειμενικά δεδομένα τρίτων. Έχει αναγνωριστεί ως πρόδρομος της παγκόσμιας ακαδημαϊκής κατάταξης των πανεπιστημίων και είναι ίσως η πιο αξιόπιστη. Φέτος δημοσιεύονται τα καλύτερα 1000 πανεπιστήμια στον κόσμο με πρώτο και φέτος το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ.

Στη λίστα βρίσκονται επτά από τα ελληνικά πανεπιστήμια, με πρώτο το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών στις θέσεις 301-400. Ακολουθεί το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θες/νίκης στις θέσεις 401-500 και ακολουθούν στις θέσεις 501 με 1000 το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ), το Πανεπιστήμιο Κρήτης, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, το Πανεπιστήμιο Πατρών και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.

Τα αποτελέσματα για τα ελληνικά πανεπιστήμια πέρασαν στον τύπο με τρόπο διθυραμβικό. Αλλά ας ρίξουμε μία ενδελεχή ματιά σε όσα ειλικρινώς αποκαλύπτει η λίστα. Αν κάποιος εξετάσει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε πανεπιστημίου όπως ακριβώς εμφανίζονται στη λίστα, θα διαπιστώσει για τα ελληνικά πανεπιστήμια κάθε χρόνο και ...χειρότερα. 

Για το Πανεπιστήμιο Αθηνών, εμφανίζονται δεδομένα από το 2003. Παρουσιάζει στα γραφικά της κατάταξης μία φθίνουσα πορεία με εξαίρεση το γενικό πεδίο της Ιατρικής, και τα ειδικά αντικείμενα της Φυσικής και Επιστήμης Υπολογιστών, όπου το ΕΚΠΑ εμφανίζει μία εντυπωσιακή παρουσία.

Για το ΑΠΘ, οι καμπύλες είναι το ίδιο φθίνουσες με φωτεινή εξαίρεση το γενικό πεδίο της Μηχανικής και το ειδικό πεδίο της Επιστήμης Υπολογιστών. Το ίδιο απογοητευτικά είναι και τα αποτελέσματα για το Μετσόβιο Πολυτεχνείο που από τη θέση 401-500 το 2017 πέφτει στη θέση 601-700 το 2019. Το δε Πανεπιστήμιο Κρήτης από τη θέση 401-500 που βρισκόταν το 2003, κατρακύλησε στη θέση 801-900 το 2018, διορθώνοντας την ελάχιστα φέτος στη 701-800.

Θα μπορούσε κάποιος να αποδώσει αυτή την κάμψη της πορείας των ελληνικών πανεπιστημίων στην κατάταξη της Σαγκάης, στην καταλυτική επίδραση της δεκάχρονης οικονομικής κρίσης. Τα δεδομένα όμως από πανεπιστήμια χωρών που αναλόγως υπέστησαν μνημόνια δείχνουν άλλα. Το Πανεπιστήμιο της Λισσαβώνας στην Πορτογαλία βρίσκεται στη θέση 151-220 με μία εκπληκτική ανιούσα πορεία από το 2008 ενώ και τα υπόλοιπα πανεπιστήμια της Πορτογαλίας βρίσκονται από τη θέση 301-700, με κάποιες διακυμάνσεις στην πορεία τους.

Το Trinity College του Δουβλίνου στην Ιρλανδία βρίσκεται και αυτό στη θέση 151-200 ενώ τα υπόλοιπα πανεπιστήμια της Ιρλανδίας καταλαμβάνουν τις θέσεις από 301-700.

Όπως βέβαια λέει και ο Στίβεν Κινσέλλα, αναπληρωτής καθηγητής Οικονομικών στο Ollscoil Luimnigh και συγγραφέας του βιβλίου «Austerity and Recovery», βαθύς γνώστης των ελληνικών πραγμάτων, "Η Ελλάδα δεν μπορεί να γίνει Ιρλανδία, όσο κι αν το προσπαθήσει». Και δεν το λέει απαξιωτικά ή προσβλητικά για τη χώρα μας. Απλά αναδεικνύει τις διαφορετικές δομές στις δύο χώρες και πως αυτές λειτούργησαν με θετικό τρόπο στην περίπτωση της Ιρλανδίας.

Το ανώτατο εκπαιδευτικό σύστημα της Ιρλανδίας άλλαξε προσανατολισμό τη δεκαετία του 1990 για να ικανοποιήσει τις ανάγκες της αγοράς. Έτσι ενισχύθηκαν τα τμήματα ξένων γλωσσών, οι σπουδές βιολογίας και τεχνολογίας μετακινούμενοι από τη βιομηχανία προς τις υπηρεσίες. Εκ του αποτελέσματος φαίνεται ότι ο τρόπος «σύμφωνα με τις ανάγκες» λειτούργησε για την Ιρλανδία. Οι Πορτογάλοι ακολούθησαν ανάλογους δρόμους. Στην χώρα μας συζητάμε για την ίδρυση μίας ακόμη Νομικής Σχολής τη στιγμή που η ανεργία στον συγκεκριμένο κλάδο έχει χτυπήσει κόκκινο!

Συμπερασματικά, κάποιοι θα πουν ότι η κατάταξη της Σαγκάης δεν είναι αντιπροσωπευτική και θα στραφούν σε άλλες λίστες, -υπάρχουν άλλωστε πολλές και βασισμένες σε διαφορετικά κριτήρια-, κάποιοι άλλοι θα επισημάνουν την ελλιπή χρηματοδότηση και τα κακώς κείμενα των ελληνικών πανεπιστημίων.

Από τις νησίδες αριστείας των ελληνικών πανεπιστημίων να κρατήσουμε τις κατατάξεις των τμημάτων Επιστήμης Υπολογιστών στο ΕΚΠΑ, ΑΠΘ και Μετσόβιο, την κατάταξη των Ιατρικών Σπουδών και Φυσικής στο ΕΚΠΑ και της Μηχανικής στο ΑΠΘ. Και βέβαια θα ήταν παντελώς άδικο να μην αναφερθεί η εκπληκτική κατάταξη στην 7η θέση παγκόσμια της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου.

Μια ενδελεχής ανάλυση των επιμέρους δεδομένων είναι απόλυτα απαραίτητη για την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων και τη λήψη αποφάσεων. Η στήριξη των ελληνικών δημόσιων πανεπιστημίων, η απρόσκοπτη χρηματοδότηση και το πλαίσιο αυτής, η απελευθέρωση τους από τον ασφυκτικό εναγκαλισμό του υπουργείου, η σύνδεση τους με την παραγωγή, είναι ο αναγκαστικός δρόμος που πρέπει να βαδίσουμε για την πρόοδο και ευημερία της χώρας. Τα προηγούμενα έχουν ειπωθεί και γραφεί χιλιάδες φορές από πολλούς. Δεν έχουν γίνει πράξη ποτέ!

Η κ. Έφη Μπάσδρα είναι καθηγήτρια στην Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ

Η φετεινή λίστα της Σαγκάης για τα Πανεπιστήμια

Κυριαρχία των αμερικανικών πανεπιστημίων και εντυπωσιακή άνοδος των πανεπιστημίων της Ασίας έδειξε η φετεινή λίστα της Σαγκάης. Πρόκειται για το ARWU (Academic Ranking of World Universities) που εδώ και δέκα χρόνια (από το 2003) διαμορφώνεται από το Πανεπιστήμιο της Σαγκάης Jiao Tong.

Τα κριτήρια που χρησιμοποιούνται για την κατάταξη είναι τα εξής.
Συμμετέχουν πανεπιστήμια, των οποίων το ακαδημαϊκό προσωπικό έχει διεθνείς διακρίσεις (πχ βραβείο Nobel ή άλλο) ή αρκετές δημοσιεύσεις σε διεθνούς κύρους περιοδικά και οργανισμούς.

Έτσι, η αξιλόγηση περιλαμβάνει περίπου 1000 πανεπιστήμια, αλλά μόνο τα 500 από αυτά μπαίνουν στην τελική λίστα.

Global Ranking of Academic Subjects 20170710 by tzeferisp on Scribd

Στην κορυφή της λίστας παραμένει και τη φετινή χρονιά το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ ενώ τη δεύτερη θέση καταλαμβάνει το Στάνφορντ, όπως και πέρσι. Την πρώτη τριάδα συμπληρώνει το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ –το πρώτο μη αμερικανικό– που μάλιστα έχει ανέβει κατά μία θέση στην κατάταξη. Ακολουθεί το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ), που επίσης κερδίζει μία θέση σε σχέση με το 2016 ενώ το Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνιας έχει υποχωρήσει, από την τρίτη στην πέμπτη θέση.

Την πρώτη δεκάδα συμπληρώνουν το Πρίνστον, το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, το Κολούμπια, το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Καλιφόρνιας και το Πανεπιστήμιο του Σικάγο.

Το πρώτο μη αμερικανικό και μη βρετανικό πανεπιστήμιο της πρώτης εικοσάδας είναι το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Ζυρίχης, στη 19η θέση. Το Πανεπιστήμιο του Τόκιο, που πέρσι βρισκόταν 20ό, φέτος έχει πέσει στην 24η θέση, πίσω και από το Πανεπιστήμιο του Τορόντο (23ο).

Σχεδόν τα μισά (συνολικά 48) από τα 100 κορυφαία πανεπιστήμια του κόσμου βρίσκονται στις ΗΠΑ, 9 στη Βρετανία και 6 στην Αυστραλία.

Από τα ελληνικά πανεπιστήμια, κορυφαίο είναι το Εθνικό και Καποδιστριακό (θέσεις 301-400) ενώ στις θέσεις 401-500 βρίσκονται το Αριστοτέλειο της Θεσσαλονίκης και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.

Η Κατάταξη της Σαγκάης, που θεωρείται μία από τις τρεις σημαντικότερες στον κόσμο, συντάσσεται λαμβάνοντας υπόψη διάφορα κριτήρια, όπως την ποιότητα της εκπαίδευσης (π.χ. τον αριθμό των σπουδαστών της σχολής που τιμήθηκαν με Νόμπελ ή με άλλα βραβεία), των καθηγητών (με βάση τις διακρίσεις τους), της έρευνας (πόσες δημοσιεύσεις έχουν γίνει σε διεθνώς αναγνωρισμένα επιστημονικά περιοδικά) και άλλα.

Δείτε αναλυτικά την παγκόσμια κατάταξη στο εξής link.

Η αξιολόγηση αυτή έχει δεχθεί έντονη κριτική από πολλές πλευρές, καθώς στηρίζεται σε δημοσιεύσεις αποκλειστικά σε αγγλοσαξωνικά έντυπα (όπως το science και το nature) και στα βραβεία νόμπελ καθηγητών και αποφοίτων και αγνοεί ουσιαστικά τον τομέα των ανθρωπιστικών επιστημών. Η γαλλίδα υπουργός ανώτατης εκπαίδευσης Ζενεβιέβ Φιοραζό, πχ, έχει χαρακτηρίσει τη συγκεκριμένη κατάταξη ως εργαλείο marketing. Ο πρώην πρύτανις του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου Κωνσταντίνος Μουτζούρης επεσήμανε ότι η κατάταξη αυτή δεν αφορά τεχνικά ιδρύματα, όπως το ΕΜΠ. Ο ισπανός υπουργός παιδείας Χοσέ Ιγνάθιο Βερτ αναρωτιέται γιατί στην πρώτη εκατοντάδα δεν υπάρχουν ισπανικά ιδρύματα!

Ακόμη πιο επικριτικοί είναι οι φοιτητές. Ο Εμανιουέλ Ζεμούρ, πρόεδρος της Εθνικής Ένωσης Φοιτητών Γαλλίας θεωρεί ότι οι κατατάξεις αυτές γίνονται για να εντείνουν τον ανταγωνισμό αντί για τη συνεργασία μεταξύ των πανεπιστημίων και προωθεί το επιλεκτικό και μη δωρεάν σύστημα εκπαίδευσης.

Πάντως η Ευρωπαϊκή Ένωση προετοιμάζει εδώ και καιρό όχι μια αξιoλόγηση αλλά ένα πανόραμα των ευρωπαϊκών πανεπιστημίων, που θα λέγεται U-Multirank. Στόχος είναι μια προσέγγιση που θα στηρίζεται όχι μόνο στην έρευνα αλλά σε 13 κριτήρια, μεταξύ των οποίων η επαγγελματική πορεία των αποφοίτων και η σχέση των ιδρυμάτων με την οικονομική δραστηριότητα.