Aς στείλουμε μαζί το μήνυμα! Από το χώρο του γραφείου μας...

Παγκόσμια ημέρα περιβάλλοντος, για μια χρονιά ακόμη. Ας σκεφτούμε τί έκανε ο καθένας από μας για το περιβάλλον του, πχ. τον υπηρεσιακό του χώρο.

Για παράδειγμα, σε ποιές δράσεις συμμετείχαμε, τι δράσεις προτείναμε, τι πετύχαμε;

Πόσα Μέγαβατς καταναλώσαμε, πόσα Νέγαβατς εξοικονομήσαμε; Πόσες φορές πριν φύγουμε από το γραφείο σκεφτήκαμε αν αφήνουμε τα φώτα και τις βρύσες ανοιχτά, το κλιματιστικό να δουλεύει και παράλληλα το παράθυρα και τις πόρτες ορθάνοιχτα;

Πόσες φορές σκεφτήκαμε να σβήσουμε το φωτοτυπικό μετά το τέλος του ωραρίου εργασίας και ακόμη να μην αφήσουμε τις ηλεκτρονικές συσκευές πχ. οθόνη υπολογιστή, στην κατάσταση αναμονής (stand-by) που κι αυτή καταναλώνει;

Πόσες φορές μετακινούμενοι στους διαδρόμους, τα κουζινάκια και τις τουαλέτες των ορόφων, σβήσαμε τα φώτα που παραμένουν καθ’ όλη την ημέρα προκλητικά αναμμένα; Πόσο δύσκολος είναι ο αθέατος κόσμος των …Νέγαβατς (Negawatts);Πόσο χαρτί που δεν χρειαζόταν να χρησιμοποιηθεί αποφύγαμε να χρησιμοποιήσουμε? Πόσες φορές πριν εκτυπώσουμε ή φωτοτυπήσουμε ένα κείμενο σκεφτήκαμε:
«μήπως μπορώ να το αποφύγω;” «μήπως πρέπει να κόψω τη συνήθεια να τυπώνω δέκα φορές πριν τελειώσω ένα υπηρεσιακό έγγραφο;” «μήπως, αν δεν γίνεται αλλιώς, να εκτυπώσω χρησιμοποιώντας και τις δύο πλευρές του χαρτιού;» ή «να χρησιμοποιήσω το πίσω μέρος της εκτυπωμένης σελίδας για σημειώσεις;» «μήπως τέλος, δεν χρειάζομαι εκτυπωμένο το e-mail που έλαβα;” “Μήπως να το σκεφτώ διπλά για τις έγχρωμες εκτυπώσεις;»Πόσο χαρτί κάναμε «διαλογή στην πηγή» ώστε να ανακυκλωθεί στη συνέχεια και επιπλέον να μην καταλήξει στη χωματερή και αναγκαστούμε να το διαχειριστούμε ως άχρηστο υλικό; Μήπως αντί να κάνουμε αυτό πετάξαμε μαζί εφημερίδες, χαρτιά φωτοτυπικού, φλούδες από φρούτα, αλουμίνια αναψυκτικών, πλαστικές σακούλες κλπ και μετά αφήσαμε την …καθαρίστρια να κάνει «διαλογή» πετώντας τα όλα μαζί στον κοινό ή μπλε κάδο?

Θυμόμαστε πού πετάξαμε το γραφίτη (cartridge) του εκτυπωτή που αλλάξαμε με καινούργιο; Μήπως αυτό έπρεπε να το ξαναγεμίσουμε και να γλιτώσουμε λεφτά και ενδεχομένως κανένα ..γυφτάκι από αυτά που ψάχνουν με το κεφάλι σκυμμένο μέσα στα σκουπίδια?

Πού «πετάξαμε» τον υπολογιστή μας τον οποίο αντικαταστήσαμε με άλλον πιο σύγχρονο; Εχουμε σκεφτεί πού πάει ο υπολογιστής μας όταν "πεθάνει"; Ξέρετε τί είναι και πού είναι η Γκουιγιού; Είναι ένα από τα ασιατικά νεκροταφεία των hightech trash (ηλεκτρονικά σκουπίδια) όπου πηγαίνει ο υπολογιστής μας για να ανακυκλωθεί και όπου παίρνει στο λαιμό του και πολλά κινεζάκια… θύματα της σκοτεινής πλευράς της ψηφιακής εποχής.. Περισσότερα εδώ

Πόσο συχνά συντηρήσαμε τα αερόθερμα/κλιματιστικά ή καθαρίσαμε τη μοκέτα δαπέδου των ορόφων; Και πόσο αθώα είναι η μοκέτα αυτή για την κακή ποιότητα του εσωτερικού αέρα του κτιρίου, τις τυχόν αλλεργίες και την κακή υγιεινή;

Πόσα από τα υλικά που παραγγείλαμε για υπηρεσιακές ανάγκες είναι ανακυκλώσιμα και δεν προκαλούν ρύπους εσωτερικών χώρων; είναι οι ντουλάπες και τα γραφεία από novopan, mdf και άλλες πολυεστερικές ενώσεις οι πλέον κατάλληλες για τα έπιπλα γραφείου; Εχουν μετρηθεί ποτέ οι συγκεντρώσεις φορμαλδεϊδης, βενζολίου, ακεταλδεϋδης, πεντανάλης και άλλων ρυπαντών στους χώρους των γραφείων; Ποιά είναι τα συμπτώματα της εκλυόμενης φορμαλδεϊδης στον άνθρωπο;
Θυμόμαστε τι φωτισμό έχουμε στο γραφείο; είναι λαμπτήρες πυράκτωσης για να …ζεσταινόμαστε ή λαμπτήρες φθορισμού (CFL) χαμηλής κατανάλωσης ενέργειας;

Και γιατί είναι μόνιμα αναμμένοι από το πρωί ; μήπως ζούμε στη χώρα με τα «συνεχή μεσάνυχτα» ή σε μια εξαιρετικά ηλιόλουστη χώρα; Η μήπως κατά την μελέτη και κατασκευή του δεν εφαρμόστηκε καμιά αρχή βιοκλιματικής; Με αποτέλεσμα όλα τα γραφεία να έχουν μαύρα σκοτάδια μεσημεριάτικα, ενώ πρέπει να ψάξει κανείς για να βρει έστω και ένα αυτόφωτο δωμάτιο;

Πόσοι σκεφτήκαμε ότι τα αναμμένα φώτα πέραν της κατανάλωσης ενέργειας προκαλούν και φωτορύπανση, δηλαδή φωτεινούς όγκους πάνω από τις πόλεις, που ενοχλούν το οικοσύστημα, ιδίως τα πουλιά;

Εμείς πάντως θα πρέπει να έχουμε άποψη για την ενεργειακή ταυτότητα του κτιρίου που στεγάζει τον εργασιακό μας βίο, ειδικά τώρα που αναμένεται σύντομα η δια του νόμου ενεργειακή πιστοποίησή του, μετά την ενσωμάτωση της οδηγίας 2002/91/ΕΚ. Αν είναι κατάλληλα στεγανοποιημένο, αν διαθέτει σύστημα ανίχνευσης των ενεργειακών απωλειών. Και σε τελευταία ανάλυση, θα προτιμούσαμε να μην είναι ενεργοβόρο αλλά πρωτοπόρο ως προς την ενεργειακή του συμπεριφορά. Να είναι, ει δυνατόν, απεξαρτημένο από το πετρέλαιο, το ηλεκτρικό ρεύμα ακόμη και το φυσικό αέριο για τη θέρμανσή του και για τον κλιματισμό του, συνδυάζοντας πχ. την ηλιακή ενέργεια και την αντλία θερμότητας.. Περισσότερα εδώ

Πότε για τελευταία φορά μετρήσαμε την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία από μετασχηματιστές και κεραίες που βρίσκονται τριγύρω μας;

Πόσες μπαταρίες ρίξαμε στους ειδικούς κάδους της ΑΦΗΣ που ‘χουν τοποθετηθεί στους διαδρόμους αποσοβώντας βλαβερά στοιχεία πριν καταλήξουν στους υδροφόρους ορίζοντες; Αν δεν έχουμε τους καλέσαμε να μας φέρουν κάδους;Σκεφτήκαμε έστω και μια στιγμή ότι το κάπνισμα σε δημόσιο χώρο είναι επιλογή που δεν αφορά μόνο τον καπνιστή; Πώς όταν θέλουμε να καπνίσουμε, καλόν είναι, να καπνίζουμε έξω από την μύτη του μη καπνιστή που δεν είναι a priori ρατσιστής; Εντάξει, όχι στον ειδικό χώρο αν δεν έχουν φροντίσει οι ιθύνοντες να υπάρχει, αλλά σε τελευταία ανάλυση κάτι πρέπει να γίνει.. Αν στο παρελθόν το κάπνισμα ήταν σημάδι κοινωνικότητας, ανεξαρτησίας και ευζωίας, σήμερα δεν είναι παρά έγκλημα κατά της υγείας. Και μάλιστα «εκ προμελέτης» διότι ο καπνιστής σε δημόσιο χώρο, παραβιάζει εκουσίως μια εντολή το περιεχόμενο της οποίας γνωρίζει άριστα…

Πόσο συχνά χρησιμοποιούμε τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς (ΜΜΜ) για την μετάβασή μας από και προς τη δουλειά; Πότε περπατήσαμε τελευταία ερχόμενοι ή απερχόμενοι από τι δουλειά; Όταν μας είπε ο γιατρός ότι πρέπει να “κάψουμε” τριγλυκερίδια και κακή χοληστερίνη;
Αλήθεια, τι βρίσκουμε στη χρήση του ΙΧ; Μήπως μας πάει φτηνά, γρήγορα και σίγουρα; Μήπως είναι «πράσινο» και δεν ρυπαίνει; Η μήπως θέλουμε να αφήνουμε καθημερινά το καταναλωτικό ίχνος μας σε μια πόλη που ούτως ή άλλως μας μισεί; Εχουμε ακούσει για την οικολογική οδήγηση (eco driving); Μοιραστήκαμε ποτέ με συνάδελφο το ΙΧ για τις μετακινήσεις μας από και προς τη δουλειά; Το ποδήλατο, μας λέει κάτι εκτός του ότι είναι σύνθετη λέξη.. και μπορεί να σε τρακάρει αν δεν προσέξεις στο …Αμστερνταμ;

Σε πόσες μαζικές δράσεις συμμετείχαμε; Πόσους συναδέλφους καταφέραμε να ενεργοποιήσουμε ώστε να δράσουμε μαζικά και όχι ατομικά..
Ξέρω τι θα μου πείτε… πρώτον δεν είναι δουλειά μας όλα αυτά και δεύτερο αν επιφορτιστούμε εμείς με όλα αυτά… και μάλιστα χωρίς κανένα οικονομικό κίνητρο, δεν θα έχουμε χρόνο για άλλη δουλειά.. Ισως έχετε ένα δίκιο αλλά κατά το ήμισυ..

Διότι το θέμα αφορά όλους. Αφορά εμάς που μέχρι σήμερα καταναλώνουμε λες και η πίτα έχει και θα έχει για όλους και για πάντα. Εμάς που ξοδεύουμε ενέργεια λες και αυτή παράγεται in the socket, ενώ παράλληλα «πυροβολούμε κατά ριπάς» τον λιγνίτη, τον λιθάνθρακα, το πετρέλαιο. Δυστυχώς αγαπητοί μου φίλοι, η ενέργεια, το ηλεκτρικό ρεύμα, δεν παράγεται στην …πρίζα, αλλά σε εργοστάσια που «ρυπαίνουν» καθένα με τον τρόπο του είτε είναι θερμοηλεκτρικά είτε ηπιότερων μορφών. Και δεν υπάρχουν πλέον διαρκή αγαθά. Μόνο αναλώσιμα και εν ανεπαρκεία…

Και φυσικά αφορά την πολιτεία η οποία πέρα από το ρόλο της να διοικεί και να συντονίζει έχει έναν ακόμη ρόλο: Να εκπαιδεύει αλλά και να εμπνέει τους πολίτες της. Ώστε να βγουν κάποτε από την συντηρητική μακάρια ιδιώτευση και να μπορούν να δράσουν εύστοχα και μαζικά. Διότι οι ατομικές δράσεις είναι καταδικασμένες σε αποτυχία.

Ελληνες πολίτες της Ευρώπης-πολίτες του κόσμου, πέραν από τις δίκαιες μαζικές οικονομικές και θεσμικές διεκδικήσεις μας (ξέρετε σεις) στο χώρο της δουλειάς, υπάρχουν και άλλες διεκδικήσεις που μπορούν να κάνουν τη ζωή μας στο γραφείο αν όχι ευκολότερη, σίγουρα όμως ποιοτικότερη, υγιέστερη και ουσιαστικότερη. Μπορούμε να προβληματιστούμε, να ρωτήσουμε, να ευαισθητοποιηθούμε, να δράσουμε συλλογικά, να γίνουμε καλύτεροι προσφέροντας...

Τα θέματα του περιβάλλοντος και της βιώσιμης ανάπτυξης/κατανάλωσης δεν είναι χόμπυ και λαιφστάιλ. Είναι ανάγκη, είναι κουλτούρα, είναι πολιτισμός. Ο βιο-πολιτισμός είναι ο μόνος δρόμος που μπορεί να επιβιώσει στο μέλλον. Μόνη μας ελπίδα, η περιβαλλοντική εκπαίδευση που ίσως εξασφαλίσει στις επόμενες γενιές την πολυπόθητη περιβαλλοντική συνείδηση. Πριν είναι αργά!

Ας στείλουμε μαζί το μήνυμα. Όχι για να αλλάξουμε τον κόσμο. Ούτε να κρεμάσουμε τη σημαία της νίκης στο μπαλκόνι. Απλά για να γίνουμε λίγο, έστω ελάχιστα, καλύτεροι.Καλημέρα.
[Πέτρος Τζεφέρης]