Ασκήσεις επιβίωσης από σεισμό: το "Τρίγωνο της Ζωής" ή της παραπληροφόρησης;

[του τζεφέρη πέτρου]
[by tzeferis Peter]

Μετά από κάθε σχετικά μεγάλο σεισμικό γεγονός κυκλοφορεί και στη χώρα μας μέσω του διαδικτύου το γνωστό πλέον (από το 2004) μέιλ του Doug Copp με την θεωρία του "The Triangle Of Life" το "τρίγωνο της ζωής" ως μέθοδος αντιμετώπισης/επιβίωσης μετά από σεισμό.

Ο Doug Copp, διευθυντής Καταστροφών της Αμερικανικής Ομάδας Διεθνούς Διάσωσης δηλ. μιας ιδιωτικής εταιρείας που δεν συνεργάζεται με την αμερικανική κυβερνηση η αλλον κυβερνητικό οργανισμό, σε άρθρο του με τίτλο The Triangle Of Life saves lives!Duck and Cover will KILL you! θεωρεί οτι η μέθοδός του, προερχόμενη από την μεγάλη του εμπειρία σε υποθέσεις διάσωσης απο σεισμούς έχει καθολική εφαρμογή.

Οταν τα κτίρια γκρεμίζονται λόγω σεισμού, το βάρος της οροφής που πέφτει πάνω στα
διάφορα αντικείμενα ή έπιπλα ενός δωματίου συνθλίβει αυτά τα αντικείμενα,αφήνοντας κάποιο χώρο ή κενό δίπλα τους. Αυτός ο χώρος είναι αυτό που αποκαλεί ο κ. Copp "τρίγωνο της ζωής". Όσο μεγαλύτερο και ανθεκτικότερο είναι το αντικείμενο, τόσο το λιγότερο θα συμπιεστεί. Όσο λιγότερο συμπιεστεί, τόσο μεγαλύτερο το κενό και τόσο μεγαλύτερη θα είναι η πιθανότητα ο άνθρωπος που χρησιμοποιεί το κενό αυτό για την ασφάλειά του να διασωθεί. Κατόπιν τούτου, σύμφωνα με τη θεωρία του Doug Copp είναι λάθος να στεκόμαστε κάτω από πόρτες ή τραπέζια. Είναι καλύτερα να είμαστε δίπλα από ένα τραπέζι ώστε σε περίπτωση κατάρρευσης της οροφής το ταβάνι να βρει στήριγμα στο τραπέζι που θα αφήσει ένα κενό δίπλα, ένα τρίγωνο ζωής στο οποίο θα μπορούμε να επιβιώσουμε…

Τη "θεωρία του τριγώνου" μπορεί να τη βρει κανείς σε γενικές γραμμές και στα ελληνικά εδώ καθώς και σε πάμπολα μπλοκς πχ. εδώ1 και εδώ2 δυστυχώς δίχως κανέναν προβληματισμό ως προς την ορθότητά της αλλά πάντοτε με την γνωστή επωδό: διαδώστε αυτό το μήνυμα και σώστε ζωές...

Δεν θα έμπαινα στην λογική της διερεύνησης κυρίως επειδή δεν είμαι ειδικός επι του θέματος (έχουμε στην ελλάδα πάρα πολλούς σεισμολόγους αλλά και πολλούς μηχανικούς που ασχολούνται ερευνητικά με το αντικείμενο της σεισμικής θωράκισης και αντοχής των κατασκευών). Ομως δεν είδα πουθενά μια προβληματική για τούτο το μειλ που κυκλοφορεί σωρηδόν στο διαδίκτυο.. Εξάλλου, για ένα τόσο σημαντικό θέμα ειδικά για τον τόπο μας με το γνωστό σεισμικό "δυναμικό", πρέπει να έχουμε το δυνατόν πληρέστερη και αμφίπλευρη ενημέρωση που να μην αφήνει χώρο για παραπληροφόρηση. Ειδικά όταν πρόκειται για τη ζωή μας και τη ζωή και την κατάλληλη εκπαίδευση των μικρών παιδιών..

Υπάρχει αντίλογος στη θεωρία; Ναι, ένας σοβαρός αντίλογος στην ως άνω θεωρία έχει ήδη εδώ και χρόνια αναπτυχθεί από τον Αμερικανικό Ερυθρό Σταυρό, σύμφωνα με τον οποίο η θεωρία και οι παραινέσεις του Doug Copp οφείλονται σε παρατηρήσεις κατάρρευσης κτηρίων κυρίως από σεισμούς στην Τουρκία (εξου και τα βιντεο που περιλαμβάνονται στην επίσημη ιστοστελίδα της American Rescue Team ) όπου οι πολεοδομικές προδιαγραφές κατασκευής των κτιρίων είναι διαφορετικές από αυτές της Αμερικής ή και άλλων χωρών και συνεπώς δεν μπορούν να αποτελούν ένα γενικό οδηγό για όλες τις χώρες. Σύμφωνα με την άποψη αυτή, πολυ λίγα κτίρια καταρρέουν πλήρως ("pancake")στην αμερική και γενικότερα στον "δυτικό" κόσμο μετά απο ενα μεγάλο σεισμό, ενώ η θεωρία του "τριγώνου" μπορεί να έχει αποτελεσματική εφαρμογή μόνο στις περιπτώσεις πλήρους κατάρρευσης. Κάθε χώρα αποτελεί και διαφορετική περίπτωση και οι οποιεσδήποτε συστάσεις δεν μπορούν να εχουν καθολική εφαρμογή.

Mάλιστα σε μια πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου Αθηνών, δες εδώ, κατηγοριοποιούνται ακόμη και οι διάφορες περιοχές της Αθήνας σε ζώνες διαφορετικού σεισμικού κινδύνου, ανάλογα με την ανθεκτικότητα των πετρωμάτων του υπεδάφους τους. Ετσι για παράδειγμα, περισσότερο ευάλωτες περιοχές σε μεγάλους σεισμούς λόγω της σαθρότητας του υπεδάφους τους είναι οι Μοσχάτο, Ρέντης, Άγ. Ανάργυροι, Κόκκινος Μύλος, Μεταμόρφωση, Κάτω Κηφισιά, Μενίδι, Ίλιον, Χαλάνδρι, Αμφιθέα, Καλλιθέα, Βοτανικός, Κολοκυνθού, Περιστέρι, Πετρούπολη, Νίκαια.

Ο Αμερικανικός Ερυθρός Σταυρός υπεραμύνεται της γνωστής μεθόδου επιβίωσης σε περίπτωση σεισμού "Drop, Cover, και Hold On" δηλ. ΠΕΦΤΩ, ΚΑΛΥΠΤΟΜΑΙ, ΚΡΑΤΙΕΜΑΙ. Συμφωνα με το Κεντρο Ελεγχου και Προληψης Νοσηματων, οι περισσότροι τραυματισμοί (και θανατηφόροι) λόγω σεισμού στις ΗΠΑ οφείλονται κυρίως σε πτώσεις ατόμων που προσπαθούσαν να διαφύγουν τρέχοντας από τα σπιτια τους, απο φθαρμένα δαπεδα, τοίχους, πεσμένα μπάζα,έπιπλα, θραύσματα γυαλιού κλπ. και όχι από καθολική συντριβή τύπου "τηγανίτας".
Οι αντιρρήσεις του Αμερικανικού Ερυθρού Σταυρού, τουλάχιστον για την εφαρμογή του "τριγώνου" στις ΗΠΑ, έχουν επίσημα καταγραφεί και δημοσιευθεί αντιρρήσεις εδώ1 και αντιρρήσεις εδώ2.

Στην Ελλάδα, αγαπητοί φίλοι που διακινείτε το μειλ του κ. Copp, υπάρχει ως γνωστόν ο Ο.Α.Σ.Π. (Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας ) ο οποίος παρέχει στην επίσημη ιστοσελίδα του Ο.Α.Σ.Π. : Οδηγίες αντισεισμικής προστασίας, όπου γενικά ακολουθείται η γνωστή θεωρία "Drop, Cover, και Hold On" δηλ. ΠΕΦΤΩ, ΚΑΛΥΠΤΟΜΑΙ, ΚΡΑΤΙΕΜΑΙ και όχι εκείνη του "τριγώνου της ζωής".

Ανάλογες οδηγίες θα δει κανείς στις προτεινόμενες "οδηγίες επιβίωσης" από τους Εθελοντές Κοινωνικής Πρόνοιας του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού που εν ολίγοις ακολουθούν τις οδηγίες του Αμερικανικού Ερυθρού Σταυρού δες εδώ..

Ενδιαφέρουσες πηγές πληροφόρησης για ολα τα παραπάνω (και τις δύο αμφιλεγόμενες πλευρές) ώστε να βγάλετε συμπεράσματα είναι οι εξής :

http://www.amerrescue.org/

http://www.earthquakesolutions.com/id44.html

http://www.kahl.net/action/triangle_of_life.htm

http://www.pep-c.org/triangleoflife/

http://www.snopes.com/inboxer/household/triangle.asp

http://www2.bpaonline.org/Emergencyprep/arc-on-doug-copp.html

http://en.wikipedia.org/wiki/Triangle_of_Life

http://www.earthquakecountry.info/dropcoverholdon/

http://www.amerrescue.org/triangleoflife.htm

Σεισμός: Νέα δεδομένα στα μέτρα προστασίας

Επίσης ενδιαφέρουσες πληροφορίες υπάρχουν στο ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΓΚΑΙΡΗΣ ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΠΕΡΧΟΜΕΝΟΥ ΣΕΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ ΑΥΤΟΥ (σύστημα "Shields" του κ. Ακη Τσελέντη και της ομάδας του) που φιλοδοξεί να ειδοποιεί ως και 20 δευτερόλεπτα πριν την εκδήλωση του σεισμού, ακριβώς επειδή η ταχύτητα διάδοσης των πληροφοριών είναι σημαντικά μεγαλύτερη απο την αντίστοιχη των σεισμικών κυμάτων. Βέβαια κι εδώ έχουμε δρόμο μεχρι την ανάπτυξη ικανού συστήματος αισθητήρων κλπ ώστε το σύστημα να μπορεί να αναπτυχθεί και αξιοποιηθεί σε εθνικό επίπεδο.

Hic Rhodus, Hic saltus!

Εμεις προφανώς δεν παίρνουμε θέση, διότι δεν είμαστε ειδικοί. Απλώς καλούμε τους ειδικούς να πάρουν θέση.
Ομως πρέπει να επισημάνουμε κάτι. Καλόν είναι να ακριβολογούμε σε κάτι που ποστάρουμε ή διακινούμε μέσω του διαδικτύου, επιτρέποντας έτσι στον αναγνώστη να ενημερώνεται αμφίπλευρα, να διαπιστώνει και να αποφασίζει από μόνος του για τίς πράξεις του. Αν κάτι δεν είναι ακριβές ή καλύτερα είναι επιστημονικά ανακριβές ή περίπου ακριβές μπορεί να προκαλέσει παρερμηνείες ή ακόμη και σοβαρότερα επακόλουθα όταν πρόκειται για ένα τόσο σοβαρό θέμα.
Ο ρόλος μας εδώ ειναι να ενημερώνουμε σωστά, στο βαθμό που μπορούμε και με την όποια επιστημονική κατάρτιση διαθέτουμε.
Το πόσο απέχει το δέον γενέσθαι από το γίγνεσθαι ή από αυτό που εμείς νομίζουμε σωστό, ας αφήσουμε τον αναγνώστη να το κρίνει..
Ειδικά οταν δανειζόμαστε το θέμα από αλλους.
[Πέτρος Τζεφέρης]