Μητροπολιτικό Πάρκο Γουδή: πάρκο, νοσοκομείο, θέατρο ή μακέτα;

Νάναι καλά ο Σύλλογος Υμηττός, που με ενημέρωσε και πήγα σε μια ανοιχτή συνεδρίαση του Νομαρχιακού Συμβουλίου Αθηνών-Πειραιώς, με θέμα «Μητροπολιτικό Πάρκο Γουδή». Έγινε κάπου στην Πολυτεχνειούπολη του Ζωγράφου. Μοναδικό θέμα της συνεδρίασης ήταν η ψήφιση ενός καλέσματος για την εδώ και χρόνια επιδιωκόμενη «Θεσμοθέτηση» του Μητροπολιτικού Πάρκου Γουδή.

Παρά τη σχετική ομοφωνία, επί του θέματος, φυσικά δεν έλειψαν και οι κομματικές μπηχτές μεταξύ των μελών του Νομαρχιακού Συμβουλίου, που θύμιζαν τη γνωστή ποδοσφαιροποίηση της πολιτικής ζωής της χώρας μας… Στη μιάμιση ώρα, που μπόρεσα και κάθισα, άκουσα και δυο καθηγητές του Πολυτεχνείου (μέλη του Εργαστηρίου Αστικού Περιβάλλοντος της Αρχιτεκτονικής Σχολής) να παρουσιάζουν τη μελέτη που εκπόνησαν, γι’ αυτό το Πάρκο, κατά παραγγελία του Οργανισμού του Ρυθμιστικού Σχεδίου της Αθήνας, πριν περίπου 8 χρόνια. Πρόσεξα ότι όλοι, μέλη του Νομαρχιακού Συμβουλίου και παρατηρητές της συνεδρίασης, αναφερόντουσαν πολύ κολακευτικά στη μελέτη, διαρρήγνυαν τα ιμάτιά τους υπέρ της θεσμοθέτησης του Πάρκου και κατέκριναν Υπουργούς, πολιτικούς και κόμματα, που δεν το έχουν κάνει μέχρι τώρα.

Ακούγοντας την παρουσίαση της μελέτης, ρώτησα τους διπλανούς μου αν η Πολυτεχνειούπολη περιλαμβάνεται στο Πάρκο του Γουδή. Ένας μου απάντησε ναι, άλλοι όχι. Κάποιος άλλος δεν άντεξε. Πήγε στη Γραμματεία της εκδήλωσης, βρήκε και μας έφερε ένα διαφημιστικό φυλλάδιο της μελέτης. Ψάξαμε στο χάρτη, στο φυλλάδιο και διαπιστώσαμε ότι η Πολυτεχνειούπολη δεν συμπεριλαμβάνεται στο Πάρκο! Φυσικά, κατά μείζονα λόγο, δεν συμπεριλαμβάνεται ούτε η Πανεπιστημιούπολη, παραπάνω.

Σκέφτομαι ότι τόσον η Πολυτεχνειούπολη, όσον πολύ περισσότερο, η Πανεπιστημιούπολη «έφαγαν» σπλάχνα του Υμηττού. Το τραγικότερο δε, εξακολουθούν και σήμερα και επεκτείνονται, αν μη τι άλλο, κτιριακά!!! Αν κάποιος μπει την Πολυτεχνειούπολη από τη νέα είσοδο στην Κατεχάκη και περπατήσει ευθεία στον εσωτερικό δρόμο, θα δει στο δεξί του χέρι δυο τεράστια υπό κατασκευή κτίρια! Αν προχωρήσει πιο μέσα και έρθει προς τη μεριά του Ζωγράφου, λίγο πιο αριστερά, θα δει, υπό κατασκευή, ένα τεράστιο στέγαστρο (κλειστό γυμναστήριο;) Υποθέτω αντίστοιχες κτιριακές επεκτάσεις γίνονται και στη Πανεπιστημιούπολη.
Το εργοστάσιο του Έτοιμου Beton, ανεβαίνοντας την Κατεχάκη προς το βουνό δεξιά, εξακολουθεί να μένει στη θέση του κι απ’ ότι βλέπω έχει κάνει μόνιμες «μονιμότατες» εγκαταστάσεις… Ναι, ναι, είναι αυτό το εργοστάσιο, που όταν πρωτο-έγινε, κάποια 15 (;) χρόνια πριν, μας διαβεβαίωναν οι αρμόδιοι πολιτικοί, τόσον της κεντρικής, όσον και της αυτοδιοικητικής σκηνής ότι ήταν «προσωρινό». Ήταν, λέγανε, «…για τις ανάγκες της κατασκευής της περιφερειακής οδού της Κατεχάκη- Αλύμου». Μετά, οι διαβεβαιώσεις σχετίσθηκαν με το Metro. Αργότερα, αντικαταστάθηκαν με την Αττική Οδό, τα Ολυμπιακά έργα, για να επαληθευτεί άλλη μια φορά ότι στην Ελλάδα, «ουδέν μονιμότερον του προσωρινού»…

Καιρός, φίλοι μου, να δούμε τα αίτια και όχι τα συμπτώματα της τραγικής παθογένειας της χώρας μας. Αναφέρομαι φυσικά στην υπερσυγκέντρωση δραστηριοτήτων στην Αττική, με την παράλληλη συρρίκνωση της περιφέρειας. Υποθέτω από τότε που μεταφέραμε την πρωτεύουσα του Ελληνικού κράτους από το Ναύπλιο στην Αθήνα, δεν κάνουμε τίποτε άλλο από το να «ανοίγουμε» νέες «δουλειές» στην Αθήνα ή έστω, να επιτρέπουμε την επέκταση των υφισταμένων.

Θέλετε χειροπιαστά παραδείγματα στη γειτονιά μας; Επί εφταετίας κάναμε τη χοντράδα και κτίσαμε τα δυο στρατιωτικά Νοσοκομεία (401 και 251) στην Κατεχάκη. Αν, όντως, ήταν αναγκαία η αύξηση της νοσηλευτικής ικανότητας για τις ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων, γιατί αυτό έπρεπε να γινόταν, τόσο για το στρατό όσον και για την αεροπορία, σε ένα μέρος και μάλιστα στην Αθήνα; Δεν θα μπορούσαμε να αντιμετωπίζαμε την ανάγκη με το να αυξάναμε την δυναμικότητα των όποιων νοσοκομείων υπήρχαν στην περιφέρεια την εποχή εκείνη; Θα μου πείτε, είναι τρελό να θέτεις τώρα, τόσο καθυστερημένα, τέτοιο θέμα. Θα σας απαντήσω ότι, κάναμε που κάναμε τη βλακεία του «φυτέματος» των νοσοκομείων αυτών στην Αθήνα, έλα ντε, που εξακολουθούμε να παραλογιζόμαστε, καθ’ υποτροπήν, με το να τα επιτρέπουμε καθημερινά να επεκτείνονται ποικιλοτρόπως! Κατεβείτε με τα πόδια, μέχρι το σταθμό του Metro της Κατεχάκη και από περιέργεια προσέξτε τις κάθε λογής κτιριακές επεκτάσεις αυτών των νοσοκομείων, αλλά και από πίσω της «Σωτηρίας», του «Γενικού Κρατικού» κ.α.

Πριν δυο τρία χρόνια φυτέψαμε μια ακόμα πιο «αθώα» δραστηριότητα στο χώρο του «Μητροπολιτικού Πάρκου Γουδή», το «Κέντρο Θεραπευτικής Ιππασίας». Υποθέτω είναι το μοναδικό στην Ελλάδα. Έστω, να δεχθώ την κοινωνική σκοπιμότητα δημιουργίας ενός τέτοιου κέντρου. Διερωτώμαι, όμως, οι αντίστοιχοι ασθενείς της Θήβας, της Κομοτηνής ή της Μυτιλήνης δεν έχουν ανάγκη από αυτήν τη φοβερή θεραπεία; Η μήπως θεωρούμε ότι αυτοί οι συμπατριώτες μας, ασθενείς της επαρχίας, είναι Έλληνες ενός κατώτερου Θεού; Υποθέτουμε ότι θα έρχονται από την περιφέρεια στην Αθήνα για κάνουν τη θεραπεία τους; Γιατί να μη γινόταν ανάποδα;

Θα σας φανεί ακραίο, αλλά δεν πιστεύω ότι θέλουμε πολιτικές προστασίας του πρασίνου στην Αττική. Τις θεωρώ ασπιρίνες κατά συμπτωμάτων. Χρειαζόμαστε συστημικές πολιτικές, που αν προγραμματισμένα δεν μεταφέρουν κρατικά ελεγχόμενες δραστηριότητες από την Αθήνα διάσπαρτα στην περιφέρεια –περιφέρεια (όχι στα όρια της Αττικής…), τουλάχιστον, δεν θα επιτρέπουν διαρκώς να επεκτείνονται οι (κακώς) υφιστάμενες δραστηριότητες στην Αθήνα.

Την πνευμονία θα την χτυπήσουμε όχι με ασπιρίνες αλλά με ισχυρά αντιβιοτικά, που θα στραφούν κατά της αιτίας. «Αθηναίοι» και «επαρχιώτες» πρέπει να συνειδητοποιήσουμε τη βαριά αρρώστια από την οποία πάσχει η χώρα μας και να δώσουμε ξεκάθαρη εντολή στους κάθε χρώματος πολιτικούς αντιπροσώπους μας να κινηθούν προς τη σωστή κατεύθυνση. Να αντιμετωπίσουν δηλαδή τα αίτια και όχι τα συμπτώματα, όσο βραχυχρόνια επώδυνο κι αν είναι αυτό, για κάποιους.
[Σάκης Γαλιγάλης] [by Galigalis Sakis]

[Nα προσθέσω κι εγώ στα παραπάνω ότι η διαδικασία περιορισμού του χώρου που προορίζεται για το Μητροπολιτικό Πάρκο Γουδή (γιατί "Γουδή" και όχι "Γουδί"), συνεχίζεται με γοργούς ρυθμούς:

Υπενθυμίζεται ότι για τις ανάγκες των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, χωροθετήθηκε από την έκταση αυτή κατ΄ εξαίρεση, και με ειδική διάταξη, λυόμενο κλειστό στάδιο για το αγώνισμα Μπάντμιντον. Η απόφαση χωροθέτησης συνοδευόταν από ρητή υποχρέωση για απομάκρυνση της κατασκευής 6 μήνες μετά το τέλος των αγώνων. Αντί της απομάκρυνσης, ψηφίστηκε εκ νέου άλλη ειδική διάταξη για τη μονιμοποίησή της κατασκευής και την μετατροπή της σε μουσικό θέατρο, με παράλληλη παραχώρηση για χρήση, 29 ακόμη στρεμμάτων ως περιβάλλοντα χώρο της εγκατάστασης. Ετσι φτάσαμε αισίως στις …γάτες και το mamma mia!

Επιπλέον, από την έκταση του πάρκου παραχωρήθηκαν 10 ακόμη στρέμματα για την κατασκευή ογκολογικού νοσοκομείου, που θα αποτελεί συνέχεια του Νοσοκομείου Παίδων, και μάλιστα πρόσφατα έγιναν τα εγκαίνια για την ανέγερσή του. Συγχρόνως με τα παραπάνω, πολλά δημοσιεύματα προαναγγέλλουν τη βούληση διαφόρων φορέων για κατασκευή κι άλλων ετερόκλητων οικοδομημάτων στο Γουδή. Ευτυχώς ήδη το νέο γήπεδο της ΠΑΕ Παναθηναϊκός έχει δρομολογηθεί για άλλη περιοχή.

Από την άλλη έχουμε την προοπτική ενός ενιαίου πάρκου, πνεύμονα πρασίνου.
Ετσι ερχόμαστε και πάλι στο γνωστό ψευτοδίλημμα: νοσοκομείο ή πάρκο; Το γνωστό και από άλλες δραστηριότητες: παραλία ή λατομείο, γενικότερα ανάπτυξη ή αειφόρο τίποτε;

Εκ των πραγμάτων, δεν μπορεί να διαφωνήσει κανείς με την ανέγερση νοσοκομείων, σχολείων ή άλλων κτιρίων που εξυπηρετούν κάποιο κοινωνικό αγαθό. Διαφωνούμε όμως με τον τρόπο χωροθέτησής τους ώστε να τίθεται σε αντιπαράθεση η δυνατότητα απόκτησης κοινωνικών αγαθών, περιορίζοντας ή και αναστέλλοντας το ένα προς όφελος του άλλου. Τόσο το αγαθό του «νοσοκομείου» ή «σχολείου», όσο και εκείνου του «πνεύμονα πρασίνου» και της «ποιότητας ζωής» είναι εξίσου αναγκαία και δεν πρέπει να διαγκωνίζονται στην κοινωνική αρένα. Στην περίπτωση του Γουδή κόβοντας πότε ο ένας ένα κομμάτι, πότε ο άλλος άλλο ένα, και πάντοτε για σοβαρούς κοινωνικούς λόγους, στο τέλος θα το ακυρώσουν.

Το Πάρκο Γουδή, από τους πρόποδες του Υμηττού έως τη Μεσογείων και το νοσοκομείο "Σωτηρία", αποτελούν συνολικά 4.500 στρέμματα αστικού και περιαστικού πρασίνου, που και στη σημερινή του όχι βέλτιστη κατάσταση αποτελεί πνεύμονα οξυγόνωσης και θερμοκρασιακής ισορροπίας, ανάσα για τις γύρω πυκνοδομημένες περιοχές. Εάν καταστραφεί χάνεται για πάντα από την περιοχή ως κοινωνικό αγαθό, σε αντίθεση με τα άλλα κοινωνικά αγαθά, τα οποία μπορούν να μετακινηθούν σε άλλες περιοχές, ενισχύοντας ταυτόχρονα την πολυπόθητη και πολυθρύλητη περιφερειακή ανάπτυξη. Oι γύρω κατοικημένες περιοχές δεν μπορούν να μετακινηθούν όμως για να βρούν κάπου αλλού χώρο πρασίνου. Αν απωλέσουν το χώρο, απλώς χάνουν και την ανάσα ζωής τους.

Θέλει αρετή και τόλμη η όποια πολιτική απόφαση. Και σύνεση. Και συνολική, ενιαία εκτίμηση των πραγμάτων. Αλλά και υπέρβαση του πολιτικού κόστους. Γιατί το Πράσινο δεν προστατεύεται (μόνο) με το να μην χτιζεις νοσοκομεία στις ..παρυφές του. Αλλά με πολιτικές που προγραμματισμένα μεταφέρουν δραστηριότητες ικανοποιώντας πραγματικές ανάγκες και εξασφαλίζοντας παράλληλα αποσυμφόριση στην υδροκέφαλη πρωτεύουσα, όπως ανέφερε ο κ. Γαλιγάλης. Οπότε η προστασία του πρασίνου θα έρθει από μόνη της, ως από μηχανής θεός. Η όποια προσπάθειά μας, αξίζει τον κόπο για το Μητροπολιτικό Πάρκο Γουδή, έναν από τους ελάχιστους χώρους πυκνού και υψηλού πρασίνου, που έχουν παραμείνει στην Αττική] [by tzeferis peter]
[Τζεφέρης Πέτρος]

Ο φάκελος"Γουδή" απο το ΕΜΠ: Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος