Κάστρο Κελεφάς στο Οίτυλο Μάνης

Το κάστρο Κελεφάς Οιτύλου ταυτίζεται μερικές φορές με το θρυλικό κάστρο της Μαΐνης, η ακριβής θέση του οποίου παραμένει επισήμως άγνωστη. Δεσπόζει σε φυσική οχυρωματική θέση πάνω από τον όρμο του Οιτύλου. Καταλαμβάνει έκταση 13 στρεμμάτων η οποία περικλείεται εξ’ ολοκλήρου από το τείχος.

Εξόρυξη ψαμμίτη από λατομεία που ανοίχθηκαν - επεκτάθηκαν για την επισκευή του κάστρου επί Φραγκοκρατίας.

Παραλία Οιτύλου μία από τις ωραιότερες της Μάνης

Το κάστρο βρίσκεται δυτικά του χωριού Κελεφά και νότια του Οιτύλου. Κτισμένο στην νοτιότερη απόληξη της οροσειράς του Ταϋγέτου, δεσπόζει σε φυσική οχυρωματική θέση πάνω από τον όρμο του Οιτύλου. Καταλαμβάνει έκταση 13 στρεμμάτων η οποία περικλείεται εξ’ ολοκλήρου από το τείχος.

Το κάστρο γενικά δεν είναι σε καλή κατάσταση. Διασώζονται τα εξωτερικά τείχη, δύο πύργοι από τους 4 που είχε, ερειπωμένα κτίσματα στο εσωτερικό και ένα κανόνι, από τα 58 που διέθετε την εποχή της ακμής του. Κατασκευάστηκε από ψαμμίτη της περιοχής και από λατομεία που ανοίχθηκαν και εν συνεχεία επεκτάθηκαν για την επισκευή του επί Φραγκοκρατίας.

Το κάστρο κτίστηκε για να ελέγχει τους ανυπότακτους Μανιάτες. Μαζί με το κάστρο του Πασσαβά στα ανατολικά και της Ζαρνάτας στα βόρεια ήλεγχαν τα περάσματα στη Μάνη από ξηρά και θάλασσα. Κτίστηκε γύρω στα 1670, κατ’ εντολήν του Μεγάλου Βεζίρη Κιοπρουλή που έστειλε 6000 άντρες στρατολογημένους από την Αθήνα, την Εύβοια και την Ναύπακτο. Λέγεται ότι το κάστρο ήταν ανταμοιβή στο Μανιάτη αρχιπειρατή Λιμπεράκη Γερακάρη καταγόμενου από τη μεγάλη οικογένεια των Κοσμάδων, που είχε τις ρίζες της από τη Βάθια της Μάνης, με σκοπό να διαιρέσει και να υποτάξει τους Μανιάτες.

Το Κάστρο της Κελεφάς, ήταν έδρα του Χασάν Πασά, και διατηρήθηκε από τους Τούρκους από το 1670 μέχρι το 1685, οπότε κυριεύτηκε από τους Ενετούς και τους Μανιάτες συμμάχους τους.Οι Βενετοί το τελειοποίησαν και το έκαναν ένα από τα ισχυρότερα κάστρα, ενώ όρισαν προβλεπτή το Βερνάρδο Βλάβη. Το 1715 παραδόθηκε με συνθήκη στους Τούρκους, αλλά σταδιακά εγκαταλήφθηκε.

Το κάστρο ταυτίζεται μερικές φορές με το θρυλικό κάστρο της Μαΐνης, η ακριβής θέση του οποίου παραμένει επισήμως άγνωστη.

Η λέξη Κελεφά παράγεται από το ρήμα κελεύω= παραγγέλλω σε κάποιον να πράξη κάτι, επί του προκειμένου ο Κελεφάς – θα τον λέγαμε Κελευστή σήμερα – τότε με την Βυζαντινή κατάληξη σε -άς, ήταν αυτός που ειδοποιούσε με το καμινιβίγλιο, όσους εργάζονταν και κατοικούσαν στο Μυλολάγκαδο, για επερχόμενους εχθρούς και τους παράγγελνε να πάνε στα καταφύγγια, άλλωστε μία μεγάλη σπηλιά στο λαγκάδι κάτω από το κάστρο της Κελεφάς λέγεται «το καταφυγγάκι».

Πηγές: www.anatolikimani.gov.gr, www.kastra.eu, www.mani.org.gr