H "Μήδεια" του Βασίλιεφ και το δικαίωμα στην αποδοκιμασία..

[Κείμενο/Φωτογραφίες: του Πέτρου Τζεφέρη] [by Tzeferis Peter]

Δεν παρακολούθησα την Μήδεια στην επίδαυρο τις επίμαχες δύο ημέρες. Αλλά λίγο αργότερα και ..νοτιότερα, στο Σαϊνοπούλειο Αμφιθέατρο στης Σπάρτης σε ενα εξαιρετικό θεατράκι ακριβώς απέναντι από την καστροπολιτεία του Μυστρά. Ηταν επίσης λίγο πιο "σουλουπωμένη" αφού είχαν αφαιρεθεί διάφορα κομμάτια που προκάλεσαν τις αποδοκιμασίες και κυρίως η τρίγλωσση αγγελική ρήση δηλ. τα ..γαλλικά και τα αγγλικά στο μονόλογο της αγγέλου , που περιγράφει στο κοινό τι συνέβη, όταν τα δηλητηριασμένα δώρα της Μήδειας έφτασαν στο παλάτι του βασιλιά Κρέοντα. Και ήταν λίγο πιο μικρή χρονικά, περίπου τρίωρη...

Δεν είμαι ειδικός, ούτε θεατράνθρωπος, ούτε είμαι σε θέση να κρίνω την ουσία της παράστασης. Αν με ρωτούσε κανείς την άποψή μου, ως απλός θεατής, θα έλεγα οτι ούτε μενα μου άρεσε ετούτη η Μήδεια, ή καλύτερα κάπου μου άρεσε αλλά στα περισσότερα σημεία με κούραζε, με ενοχλούσε ή δεν με αντιπροσώπευε. Πώς να μου αρέσει μια αδικαιολόγητα μεγάλη παράσταση (σχεδόν 4 ώρες, 3 στο Σαϊνοπούλειο), με έντονη αμετροέπεια, με αδικαιολόγητες και προκλητικές εμμονές που αν της αφαιρούσες τα θολά, θορυβώδη και σχεδόν περιττά χωρικά, δεν έχανε και τίποτε...

Μου άρεσε ομως η μουσική, οι αμανέδες, το πάλκο, τα ρεμπέτικα μοτίβα, το εκτυφλωτικό φως (του μεσογειακού ηλίου;) που φώτιζε τους πάντες στην ...αρένα/σκηνικό, αρνούμενο τη σκοτεινή πλευρά του μύθου. Μου άρεσε η σκηνή της αποχώρησης με τα δύο παιδιά που ξαφνικά «ζωντάνεψαν» και πέταξαν τις μάσκες που ώς τότε φορούσαν. Μου άρεσε η σκηνή με τη Μήδεια να δηλητηριάζει το ίδιο της το ρούχο, χρησιμοποιώντας φίδια, και που στη συνέχεια στέλνει στην κόρη του βασιλιά. Η σκηνή που κατασκευάζει το δηλητηριασμένο στέμμα, το οποίο σφυρηλατεί η ίδια επί σκηνής, χρησιμοποιώντας ένα κομμάτι από το κανίσκι των φιδιών. Που χρησιμοποιεί τον ταύρο ως αρχετυπικό συμβολο του άντρα και που «ταυρομαχεί» με τον Ιάσονα, χρησιμοποιώντας ως κόκκινο πανί τη φούστα της... Και τέλος μου άρεσε η ερμηνεία της Λυδίας Κονιόρδου-Μήδειας, έτσι απλά, και δεν θέλω εδώ να κάνω συγκρίσεις..

Καθόλου δεν μου άρεσε ο λόγος που ήταν κατακερματισμένος με συνεχείς παύσεις-τελείες, αλλά ήταν μια αποψη κι αυτή να μην τονιστεί ενδεχομένως ο συναισθηματισμός και η τραγικότητα των καταστάσεων, άποψη που εμένα δεν μου άρεσε. Δεν είναι μαθηματικά ο ανθρώπινος πόνος κα ο ανθρώπινος λυγμός. Δεν μου άρεσε η ελαφριά ατμόσφαιρα, σχεδόν ατμόσφαιρα τσίρκου, και τα ρούχα που παρέπεμπαν σε κλόουν (πχ του παιδαγωγού) ή σε "διάφορους" μεσόγειους λαούς (ποικίλη αμφίεση των μελών της ορχήστρας). Δεν μου άρεσαν αρκετά.. από τα σύμβολα με τα οποία η συγκεκριμένη μήδεια ήταν υπερφορτωμένη...

Ομως, δεν μου άρεσε ούτε η χουλιγκανική γιούχα της παρεούλας της ..επίδαυρος. Ούτε η χυδαία, κομπλεξική κραυγή μισαλλοδοξίας "ντροπή σου Κονιόρδου" και "ντροπή σου Βασίλιεφ", εκτός κι αν ξεχάσαμε με μιας ποιά είναι η κονιόρδου και ποιός ειναι -παρά τις απαξιωτικές δηλώσεις του- ο ανατόλι βασίλιεφ..

Μπορεί η παρεούλα των επωνύμων της Επιδαύρου να είναι συνηθισμένη στα γιούχα (όπως και και στη ...λαδόκολα του Λυγουριού) θεωρώντας ότι ειναι εκτονωτικό, επικοινωνιακό και ενδεχομένως ...ωφέλιμο να εκτοξεύουν ύβρις ή ζαρζαβατικά εκφράζοντας ετσι την άποψή τους.. Αλλωστε, το δικαίωμα στην αποδοκιμασία, για ό,τι δεν είναι αρεστό στον καθένα, ήταν και είναι μέρος της ελληνικής κουλτούρας. Και όχι μόνο..

Ομως, η ελευθεριότητα, που διακατέχει ορισμένους στο να εκφράζονται χωρίς φραγμούς ή χωρίς σεβασμό απέναντι σε οιονδήποτε, είναι αντίθετη στην παιδεία που θέλουν οι Έλληνες να υπερηφανεύονται, ότι κληρονόμησαν από τους προγόνους τους. Και επιπλέον δεν σέβεται το "δικό μου" δικαίωμα να παρακολουθήσω ήρεμος την παράσταση, και να έχω την δική μου άποψη, όχι εκείνη που μου επιβάλεται φασιστικά διατρυπώντας μου το αυτί...

Και στο τέλος τέλος, όση εμπάθεια, όσα γιούχα, σφαλιάρες ή κοτρώνες και ζαρζαβατικά κι αν εκτοξευθούν τώρα, είναι γνωστό ότι μόνο ο χρόνος μπορεί να κρίνει διαχρονικά μια παράσταση, μ ια καλλιτεχνική παρέμβαση, ένα έργο τέχνης.. Οπως αλλωστε έγραψε και ο δανίκας, χίλιες φορές πρόκληση για την πρόκληση, παρά ατελείωτα χασμουρητά με χειροφιλήματα κοσμικά!

ΥΣ. Το "απαίδευτο" φιλοθεάμων κοινό του Σαϊνοπουλείου, χωρίς τις παρουσίες των επωνύμων, χειροκρότησε την παράσταση φωνάζοντας μπράβο! Ηταν 4-5 μέρες μετά την επίδαυρο...