Κάτι «άβολο» για τον Al Gore, αλλά και για μας!

[του Σάκη Γαλιγάλη] [by Sakis Galigalis]

Ενημερ. ΤΕΕ, τεύχος 2519

Ξεφυλλίζοντας τους New York Times (9.11.08), κατά τη διάρκεια μιας αεροπορικής πτήσης, διάβασα ένα άρθρο του πρώην αντιπροέδρου των ΗΠΑ, Al Gore, με απόψεις του για την κλιματική αλλαγή και τις ανανεώσιμες μορφές ενέργειας. Πρόκειται για τον παραγωγό του κινηματογραφικού έργου «Μια άβολη αλήθεια». Είναι ο ίδιος, που τιμήθηκε πέρσι με το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης, μαζί με τον Ινδό Rajendra Pachauri, πρόεδρο της Διακυβερνητικής Επιτροπής του ΟΗΕ, για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC).
Το άρθρο συνιστούσε στην Αμερική, τώρα με την εκλογή του Barack Obama, την χρηματο-πιστωτική κρίση και το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής, να «γυρίσει την πλάτη» της στην ενέργεια από ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο, φυσικό αέριο, κάρβουνο) και πρακτικά, «να τα δώσει όλα» στις ανανεώσιμες. Παρουσίαζε, τη στροφή στις ανανεώσιμες σαν πανάκεια, δηλαδή σαν αναγκαίο φάρμακο «...δια πάσαν νόσον και πάσαν μαλακίαν». Όσοι ενδιαφέρεστε και είστε εξοικειωμένοι με το διαδίκτυο αναζητήσετε το άρθρο στο www.nytimes.com.
Δεν άντεξα και έστειλα στο συντάκτη της εφημερίδας το μήνυμα, που ακολουθεί.
Κύριε,
Διάβασα με ενδιαφέρον τον Al Gore (Το Κλίμα για Αλλαγή), στο φύλλο σας της 9.11.08.
Στο φαινομενικά περιεκτικό άρθρο του, ο Al Gore, κάνει έκκληση για την ανάγκη να γίνουν τεράστιες επενδύσεις στην παραγωγή ηλεκτρισμού από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Αυτά, που υποστηρίξει, όμως, πρακτικά σημαίνουν ότι θα πρέπει γεμίσουν όλες τις πεδιάδες της Αμερικής με ηλιακούς συλλέκτες (θερμικούς η φωτο-βολταϊκούς), τα βουνά με ανεμο-γεννήτριες και φυσικά με κακάσχημα δίκτυα μεταφοράς του ηλεκτρισμού.
Δεν θα ήταν πιο λογικό εκ μέρους του, σαν πολιτικός ηγέτης, να συστήσει στους συμπατριώτες του πριν προχωρήσουν σε αυτές τις επενδύσεις-τέρατα, π.χ. να δουν αν μπορούν να σβήσουν κάποια από τα φώτα, κάποιες από τις τηλεοράσεις, κάποιους από τους υπολογιστές και τα περιφερειακά τους, που τόσο παράλογα εξακολουθούν να τα κρατούν αναμμένα, χωρίς πάντα λόγο; Από τις υποδείξεις, που κάνει για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, ουσιαστικά μόνον η σύστασή του για βελτίωση της μόνωσης του εξωτερικού κελύφους των κτισμάτων, κατά κάποιον τρόπο, σχετίζεται με την άποψη της διαχείρισης της ζήτησης ενέργειας. Τουλάχιστον είναι ειλικρινής, με το να παραδέχεται ότι ο ίδιος έχει επενδύσει πολλά δικά του χρήματά στις ανανεώσιμες. Αυτό όμως μπορεί να εγείρει υποψίες ότι στην εκστρατεία του κινείται από ιδιοτέλεια...
Συμβαίνει να πιστεύω ότι το τρομακτικό πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής σχετίζεται πρωταρχικά με τη ζήτηση και λιγότερο με την προσφορά ενέργειας. Εμείς στον «αναπτυγμένο» κόσμο, παρασυρμένοι από τη λάμψη της υλιστικής διαβίωσης, καταντήσαμε να ζούμε με τρόπο, που δεν είναι καθόλου συμβατός με ένα αειφόρο (διατηρήσιμο) περιβάλλον. Αυτό είναι, κατά τη γνώμη μου, η βασική αιτία του προβλήματος, όσο απλοϊκό η πιθανόν «αριστερό» κι αν το βρίσκουν μερικοί.

Γι’ αυτό πιστεύω ότι η πιο καλή ενέργεια δεν είναι αυτή από ανανεώσιμες πηγές, όπως ο Al Gore δυναμικά προωθεί, αλλά η ενέργεια, που πρωτογενώς δεν ζητιέται, η ενέργεια, που δεν καταναλίσκεται. Ας μην έχουμε ψευδαισθήσεις. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας σχετίζονται με την προσφορά και όχι τη ζήτηση ενέργειας. Βρίσκω την ενασχόληση του «αναπτυγμένου» κόσμου με τις ανανεώσιμες, την τελευταία δεκαετία, αν όχι υποκριτική, τουλάχιστον παραπλανητική. Κατά τη γνώμη μου, αποσπά την προσοχή της παγκόσμιας κοινότητας από τον κύριο στόχο, που πρέπει να είναι το να ελαττώσουμε την πρωτογενή ζήτηση ενέργειας. Με αυτήν την έννοια και προκειμένου να τονίσω περισσότερο την άποψή μου, σκόπιμα δηλώνω την αφεντιά μου «εχθρό» των ανανεώσιμων!

Δεν θα κουραστώ μονότονα να επαναλαμβάνω, ότι αν στη «Δύση» ειλικρινά θέλουμε έμπρακτα να αντιμετωπίσουμε το τέρας της κλιματικής αλλαγής, πρέπει να παραδεχτούμε ότι δεν φτάνει η συνειδητοποίηση ή η πειθώ. Τι ποσοστό ανθρώπων να καταφέρουμε να προσεγγίσουμε έτσι, πότε και για πόσο; Χρειάζεται να συμφωνήσουμε να προσφύγουμε σε εξαναγκασμό. Να υιοθετήσουμε δηλαδή ένα συνδυασμό απαγορεύσεων (π.χ. ιδιωτικών αυτοκινήτων πάνω από, ας πούμε, 1.000 κυβικά εκατοστά) και άγριας φορολόγησης της ενέργειας (ανταποδοτικής για τους οικονομικά ασθενέστερους και σε περιβαλλοντικές δράσεις). Μόνον έτσι θα μπορέσουμε να «γονατίσουμε» τη ζήτηση ενέργειας και συνεπώς να μειώσουμε την παραγωγή αερίων του θερμοκηπίου κατά όσο χρειασθεί, για να πιάσουμε επίπεδα διατηρήσιμου (αειφόρου, sustainable) περιβάλλοντος. Είναι τόσο απλό.

Στα τελευταία χρόνια της ανεκδιήγητης διακυβέρνησης του George W. Bush, ο Al Gore, προς μεγάλη ευχαρίστησή, μας θύμισε με τις παρεμβάσεις του στα θέματα ενέργειας (ακόμα και με τις «άβολες υπερβολές» του) ότι η «άλλη» Αμερική είναι ακόμα ζωντανή. Όντας έμπειρος πολιτικός, με αναμφισβήτητα βαθειά γνώση του παιχνιδιού της σύγχρονης επικοινωνίας, μπόρεσε και πέρασε πρακτικά σε όλους τους ανθρώπους του πλανήτη μας κάποια πολύ χρήσιμα ενεργειακά μηνύματα. Ο κόσμος, σωστά, τον τίμησε απονέμοντάς του (μισό) βραβείο Nobel. Όμως, με όλη την εκτίμησή που του έχω, νομίζω ότι τελευταία το παράκανε...
Επιτρέψτε μου να κλείσω παραφράζοντας τον Όμηρο, από την Ιλιάδα του «...Φοβού τους επενδυτές στις ανανεώσιμες και δώρα φέροντας...» [Σάκης Γαλιγάλης]

Απάντηση στο ως άνω αρθρο από το Ενημερ. του ΤΕΕ

[Εγω να σχολιάσω οτι όταν γινόταν η καμπάνια της γνωστής ανεξάρτητης αρχής για την ενέργεια με την πρώτη αφίσα/φωτογραφία, είχα στηλιτεύσει άμεσα την περίφημη (κι εντελώς λανθασμένη) άποψη "Στη χώρα μας υπάρχει ενέργεια που είναι δωρεάν". Δυστυχώς, αγαπητοί μου, όσο κι αν θα το επιθυμούσαμε, καμία ενέργεια δεν είναι δωρεάν, ούτε του κάρβουνου, ούτε των ΑΠΕ, ούτε των megawatts, ούτε ακόμη και των negawatts...Ένας χρόνος ...elladitsamas
Σύντομα το διόρθωσαν με κάτι που πάλι φυσικά δεν ισχύει: "Στη χώρα μας υπάρχει ενέργεια που δεν τελειώνει ποτέ" (δεύτερη φωτο). Η βιώσιμη ανάπτυξη είναι πολιτισμός!
Και κατι τελευταίο. Για όσους ενδιαφέρονται, ο Al Gore θα πραγματοποιήσει μια ακόμη ομιλία με τίτλο "Leadership in a Changing World" στα πλαίσια της ECOWEEK 2009. Η ημερομηνία θα ανακοινωθεί σύντομα - Είσοδος μόνο με προσκλήσεις]
ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ
[Πέτρος Τζεφέρης]