Επαγγελματικά δικαιώματα Μηχ. Μεταλλείων-Μεταλλουργών (ΜΜΜ, 2)

[του Τζεφέρη Πέτρου][by tzeferis Petros]
Ας επιτραπεί έναν σχόλιο στο ακανθώδες θέμα των «επαγγελματικών δικαιωμάτων» πλήθους επιστημόνων, διπλωματούχων και τεχνολόγων μηχανικών που βρίσκεται σε εξέλιξη και ειδικότερα για την ειδικότητα των Μηχ. Mεταλλείων-Μεταλλουργών ΕΜΠ (ΜΜΜ).
Η συγκεκριμένη κατηγορία μηχανικών είναι μάλλον η πιο παλιά ειδικότητα μηχανικών με σημαντική συνεισφορά και παράδοση στην παραγωγή διαδικασία της χώρας, οι οποίοι δεν έχουν αναγνωρισμένα και νομικά κατοχυρωμένα επαγγελματικά δικαιώματα.

Το Σχέδιο του Π.Δ. για την επαγγελματική κατοχύρωση των διπλωματούχων της σχολής, εγκρίθηκε από τη Σύγκλητο του EΜΠ (από το καλοκαίρι του 2008 παρακαλώ), εγκρίθηκε από το Συμβούλιο Ανώτατης Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (ΣΑΠΕ) και η δημόσια διαβούλευση ήδη ολοκληρώθηκε, χωρίς όμως να προωθηθεί περαιτέρω.

Μήπως θίγονται ή επικαλύπτονται άλλοι κλάδοι μηχανικών ή άλλοι κλάδοι αποφοίτων ΤΕΙ; Μήπως δεν είναι κατανοητό το αυτονόητο; Oτι δηλ. στο ΠΔ (πρέπει να) περιγράφονται αυτές οι αρμοδιότητες που καλύπτονται από το γνωστικό αντικείμενο των σπουδών της σχολής και που ειδικά στην περίπτωση των ΜΜΜ έχουν για χρόνια δικαιωθεί στην πράξη και τον επαγγελματικό στίβο;

Και είναι γεγονός ότι το σύνολο των γνωστικών αντικειμένων που προσφέρεται στη Σχολή ΜΜΜ διαθέτει πολύ μεγάλη ευρύτητα σε σχέση με άλλους κλάδους, μέσα από ένα ευέλικτο και αρκετά πολυσχιδές πρόγραμμα σπουδών που να επιτρέπει στους διπλωματούχους να αναπτυχθούν τεχνικά και επαγγελματικά σε μια ποικιλία επαγγελματικών διεξόδων που σχετίζονται με τους Ορυκτούς Πόρους. Από την ανάγκη για ασφαλή εξόρυξη, βελτίωση του περιβάλλοντος εργασίας και οικο-αποδοτική κατεργασία ορυκτών πρώτων υλών μέχρι την ανάπτυξη βέλτιστων μεθοδολογιών για την ελαχιστοποίηση της επέμβασης στο γεωπεριβάλλον και τους βιογεωχημικούς κύκλους. Από την διαχείριση παραπροϊόντων και αποβλήτων της εξορυκτικής δραστηριότητας μέχρι την διαχείριση του κοινωνικού αντίκτυπού της και την αρμονική ενσωμάτωση των περιβαλλοντικών στόχων (και του αντίστοιχου κόστους) στα πλάνα της παραγωγής.

Δεν θα εμπλακώ στα θέματα της χρήσης του όρου «μηχανικός» από τους αποφοίτους των ΤΕΙ τεχνολόγους, ώστε να καταλήγουμε σήμερα να έχουμε μόνο …μηχανικούς, μηχανικούς ΠΕ και μηχανικούς ΤΕ. Ούτε στο αν οι τεχνολόγοι επιτρέπεται να ασχολούνται με την έρευνα και την απευθείας εκπόνηση μελετών ή μόνο την εφαρμογή των μελετών. Η γνωστή διαμάχη ΑΕΙ και ΤΕΙ δεν εξυπηρετεί κανένα και πρέπει να σταματήσει. Πιστεύω ότι οι απόφοιτοι ΤΕΙ (πρέπει να) αναγνωρίζουν την τεχνική ιεραρχία (Διπλ. Μηχανικοί – Τεχνολόγοι Μηχανικοί – Τεχνίτες και Χειριστές), διεκδικούν να εκτελούν εργασίες που γνωρίζουν με επάρκεια και δεν επιδιώκουν την ταύτιση των ικανοτήτων, δεξιοτήτων και αρμοδιοτήτων όλων των μηχανικών.

Θα πω μόνο τούτο, το οποίο λέει και ο λαός: Τα ράσα δεν κάνουν τον παπά, ποτέ δεν ίσχυσε αυτό. Αλλωστε, τι νόημα έχει να φουσκώνεις ένα πρόγραμμα σπουδών με «κεφαλαιάκια» που καλύπτουν όλα τα γνωστικά αντικείμενα και μετά να μην μπορείς να εμβαθύνεις ούτε καν να τα διδάξεις γιατί δεν έχεις τις απαιτούμενες διδακτικές ώρες αλλά και το ακαδημαϊκό προσωπικό; Και ακόμη τι νόημα έχει να δίνεις αφειδώς επαγγελματικά δικαιώματα μέσω ΠΔ, σε έναν κόσμο όπου ο μηχανικός που αποφοιτά σήμερα, όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα πρόσφατων ερευνών στις ΗΠΑ, θα αναγκαστεί να αλλάξει κατά μέσο όρο τρεισήμισι φορές όχι μόνο εργοδότη αλλά και αντικείμενο εργασίας; Σε μια αγορά εργασίας όπου για να ανταποκριθεί ένας μηχανικός με επιτυχία πρέπει να μπορεί να προσαρμόζεται σε ένα ολοένα μεταβαλλόμενο εργασιακό αντικείμενο και να έχει την ικανότητα να αφομοιώνει τις νέες τεχνολογίες που συνεχώς εισάγονται στις διάφορες εφαρμογές;

Τι σημαίνει για παράδειγμα, το παρακάτω εδάφιο για τους πτυχιούχους μηχανικούς Γεωτεχνολογίας, του Τμήματος Γεωτεχνολογίας και Περιβάλλοντος ΤΕΙ Δ. Μακεδονίας: "Μετά τη δημοσίευση του παρόντος ΠΔ, οι Πτυχιούχοι Μηχανικοί του παραπάνω Τμήματος εντάσσονται στον Κώδικα Μεταλλευτικών και Λατομικών Εργασιών (ΚΜΛΕ)"; (άρθρο 1 παρ. 5.8 του επίσης υπό διαβούλευση ΠΔ για τα επαγγελματικά τους δικαιώματα).

Σύμφωνα με την πρόταση της επιτροπής για την «αναμόρφωση του ΚΜΛΕ», που ήδη βρίσκεται σε διαβούλευση: “Οι σχετικές εργασίες διενεργούνται από διπλ. μηχανικούς Μεταλλείων –Μεταλλουργούς μηχανικούς ή διπλ. μηχανικούς Ορυκτών Πόρων ή διπλωματούχους άλλης ισότιμης και αντίστοιχης με τις παραπάνω ειδικότητες, όπως ορίζεται κάθε φορά από το ΤΕΕ και την κείμενη νομοθεσία”. Αρα μάλλον το παραπάνω εδάφιο του ΠΔ για τα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων Γεωτεχνολογίας δεν έχει κανένα ουσιαστικό αντίκρισμα τελικά. Εντούτοις πολλοί αξιόλογοι πτυχιούχοι του τμήματος αυτού, που σίγουρα θα υπάρξουν, θα ενταχθούν σίγουρα στον ΚΜΛΕ και στο επάγγελμα αυτό γενικότερα. Όπως έγινε με τους Μηχ. ΟΠ που δεν είχαν ενταχθεί μέχρι τώρα στον παλιό ΚΜΛΕ (του 1984) , εντούτοις κανείς δεν τους απέκλεισε από τις σχετικές εργασίες και μελέτες.

Κι ακόμη, τι σημαίνουν στην πράξη οι παρατηρήσεις της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών, για το ΠΔ που αφορά τα επαγγελματικά δικαιώματα των ΜΜΜ (εδώ), με τις οποίες γενικά γίνεται προσπάθεια να «περικοπεί» οποιαδήποτε διεύρυνση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των ΜΜΜ σε μη κατεξοχήν εξορυκτικά έργα; Για παράδειγμα, η χρήση των εκρηκτικών υλών σε τεχνικά έργα (πχ. σήραγγες, γέφυρες, κατεδαφίσεις κλπ) που δεν είναι εξορυκτικά, τη στιγμή όμως που οι ΜΜΜ είναι η μόνη ειδικότητα που διδάσκεται συστηματικά τα θέματα των εκρηκτικών υλών; Πόσο ουσιαστική (ή μήπως συντεχνιακή) είναι η συντήρηση των διαχωριστικών γραμμών και μάλιστα από μια ειδικότητα (του Πολιτικού Μηχανικού) με τόσες πολλές «υποειδικότητες» (δείτε εδώ ) που για την επιστημονική τους εξειδίκευση και την επαγγελματική τους επάρκεια θα χρειάζονταν δεκαετίες σπουδών;

Πίσω από τα επαγγελματικά δικαιώματα, τα ράσα που λέγαμε, υπάρχει και η ουσία. Οι ΜΜΜ άντεξαν τόσα χρόνια και ζυμώθηκαν στο επάγγελμα χωρίς ΠΔ Επαγγελματικής κατοχύρωσης , χωρίς κανένα τυπικό επαγγελματικό δικαίωμα, με την αναφορά τους μόνο στους νόμους (ΝΔ 210/1973 , Ν. 1428/1984, Ν. 6422/34 κλπ) .

Αυτό δεν σημαίνει ότι πιστεύουμε ότι το επάγγελμα πρέπει να είναι ανοικτό στον καθένα. Ένα επάγγελμα που απαιτεί συγκεκριμένα ακαδημαϊκά εφόδια αλλά και επαγγελματική άδεια για να ασκηθεί δεν μπορεί να θεωρείται κλειστό.

Είναι όμως καιρός να ορίσουμε τον όρο «επαγγελματικό δικαίωμα», τον όρο «τεχνική ευθύνη», είναι καιρός να υπάρξει συνεννόηση και ορισμοί για «ακαδημαϊκούς τίτλους» και «επαγγελματικά περιγράμματα», για «επαγγελματικά προσόντα» και για «επαγγελματικούς τίτλους», για «νομοθετικά κατοχυρωμένες επαγγελματικές δραστηριότητες». Ισως τότε οι παραπάνω παρατηρήσεις θα είχαν κάποιο νόημα επί της ουσίας. Διαφορετικά αποτελούν φωνή βοώντος εν τη ερήμω..

Ακούει κανείς;

Σημείωση:  Δεν ξέρω αν η πληροφορία έχει κάποια σημασία, όμως σύμφωνα με τα εφετεινά αποτέλεσματα εισαγωγής στα ΑΕΙ-ΤΕΙ, για την εισαγωγή στο τμήμα ΤΕΙ Γεωτεχνολογίας και Πειβάλλοντος Κοζάνης, αρκούσε ακόμη και η λευκή κόλλα (οι υποψήφιοι εισάγονται με βαθμό πρόσβασης 0.9)

Επαγγελματικά δικαιώματα Μηχ. Μεταλλείων-Μεταλλουργών