Ελλάδα, βωξιτομάνα της Ευρώπης

Ειχα κάνει ένα αρθράκι κάποτε, πολλά χρόνια πριν, όταν η AUDI κυκλοφόρησε το πρώτο αυτοκίνητο από αλουμινένιο αμάξωμα (το Α8)

Το πρώτο αυτοκίνητο από αλουμίνιο θα μπορούσε να είναι ελληνικό...

Πράγματι είναι έτσι. Η ελλάδα είναι η βωξιτομάνα της ΕΕ. Στον τομέα του βωξίτη, που αποτελεί την πρώτη ύλη παραγωγής αλουμινίου, η Χώρα μας κατέχει παγκοσμίως την 8η θέση των περιοχών με τα μεγαλύτερα αποθέματα βωξίτη και είναι η μεγαλύτερη βωξιτοπαραγωγός χώρα της ΕΕ (σταθερά πάνω από 2 εκατ. τόνους ετησίως από S&B Βιομηχανικά Ορυκτά Α.Ε, Δελφοί Δίστομο ΑΜΕ και ΕΛΜΙΝ ΑΕ από τις παραχωρήσεις τους στους νομούς Φωκίδας και Φθιώτιδας).

Με την παραγωγή αυτή καλύπτει το σύνολο των αναγκών σε πρώτη ύλη της πολύ σημαντικής εγχώριας βιομηχανίας αλουμίνας-αλουμινίου, ενώ παράλληλα, ένα μεγάλο μέρος της παραγωγής χρησιμοποιείται σε άλλες χρήσεις (τσιμέντο, χάλυβα, χυτήρια κλπ) είτε στην Ελλάδα, είτε στο εξωτερικό.

Οι εξαγωγές βωξίτη στις διεθνείς αγορές ξεπέρασαν τους 700 χιλιάδες τόνους ( για το 2007 όσο και για το 2008) με αξία πάνω από 25 εκ. ευρω. Είναι αξιοσημείωτο ότι με τις πολιτικές που ακολουθήθηκαν τα 60 περίπου χρόνια εκμετάλλευσης βωξίτη στον τόπο μας και κυρίως στην Φωκίδα, η έκταση που έχει θιγεί από την εξόρυξη, σύμφωνα με μια γενική εκτίμηση, δεν ξεπερνά τα 15 χιλ. στρ., ένα μέρος δε από αυτην έχει ήδη αποκατασταθεί. Επίσης, το αναπτυξιακό μοντέλο στηρίχτηκε στη βάση της συνύπαρξης της εξόρυξης με άλλες δραστηριότητες και όχι στη λογική του αποκλεισμού, κάτι που θεωρείται ως πρότυπο για τον τομέα που ως γνωστόν επηρεάζεται σημαντικά από την ιδιαιτερότητα της a priori ή de facto αναγκαστικής χωροθέτησης των κοιτασμάτων. Εντούτοις, αυτή η διαπίστωση ουδόλως απαλλάσσει την εξορυκτική/μεταλλευτική βιομηχανία από ευθύνες και υποχρεώσεις για διάφορα περιβαλλοντικά θέματα, ειδικότερα αυτά που αφορούν τη διαχείριση των εξορυκτικών αποβλήτων, μετά και την πρόσφατη ενσωμάτωση της σχετικής οδηγίας στο εθνικό δίκαιο με την ΚΥΑ 39624/2209/Ε103/25.9.2009 αλλά και αυτά που αφορούν τις εκμεταλλεύσεις σε περιοχές όπου απαντούν ενδιαιτήματα ή/και είδη προτεραιότητας τα οποία είναι πιθανό να θιγούν, σύμφωνα με την οδηγία «Ηabitats» (οδηγία 92/43/EE) και ειδικότερα με το άρθρο 6 παρ. 4.

Στον τομέα του μετάλλου αλουμινίου, το Αλουμίνιο της Ελλάδος ΑΕ , αποτελεί τον σημαντικότερο καταναλωτή του ελληνικού βωξίτη, και τον μοναδικό στην Ελλάδα παραγωγό ένυδρης αλουμίνας (800 χιλιάδες τόνους/έτος περίπου) και πρωτόχυτου αλουμινίου (σταθερά πάνω από 150 χιλιάδες τόνους ετησίως, με εξαγωγές πάνω από το 1/3 του παραγόμενου αλουμινίου για διάφορες χρήσεις πχ. προϊόντα έλασης και διέλασης. Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του αλουμινίου όπως το χαμηλό ειδικό βάρος 2,7 kg/dm³, τρείς φορές ελαφρύτερο από το χάλυβα, η αντίσταση στη διάβρωση, η ελαστικότητά του, η αισθητική τελειότητα των επιφανειών του και η λειτουργικότητα του το καθιστούν ασυναγώνιστο.



Έντούτοις, για να μην ξεχνιόμαστε,θα πρέπει να τονίσουμε εδώ για μια φορά ακόμη τη σημασία της ανακύκλωσης των μετάλλων, ειδικά για το αλουμίνιο. Τα μέταλλα σε αντιδιαστολή με τις πρωτογενείς πρώτες ύλες είναι «απείρως» ανακυκλώσιμα, η δε αυξανόμενη χρήση δευτερογενών πρώτων υλών συμβάλλει στην ασφάλεια του εφοδιασμού και στην πλέον αποδοτική χρήση της ενέργειας.

Το αλουμίνιο είναι ένα κατεξοχήν «πράσινο» μέταλλο, με βασικό του οικολογικό πλεονέκτημα την ανακύκλωση. Όταν πετάμε ένα κουτί αλουμινίου (από τα 950 εκατ. συνολικά που χρησιμοποιούνται στη συσκευασία αναψυκτικών στον τόπο μας) στα σκουπίδια, στην πραγματικότητα πετάμε την πρώτη ύλη (βωξίτη), την ενέργεια και την ανθρώπινη εργασία, που χρειάστηκαν για να παραχθεί το αλουμίνιο του κουτιού από το βωξίτη, τα κεφάλαια αλλά και την τεχνογνωσία που έχουν επενδυθεί για την εξόρυξη του βωξίτη και την παραγωγή αλουμινίου. Και φυσικά αυξάνουμε τον όγκο των σκουπιδιών κι επιβάλουμε την εκ νέου παραγωγή του αλουμινίου (που δεν ανακυκλώσαμε) ως πρωτογενούς υλικού, διαδικασία που είναι ενεργοβόρα κι επιπλέον παράγει εκ των πραγμάτων απόβλητα, ανεξάρτητα την όποια προσπάθεια για την ελαχιστοποίησή τους. Η ανακύκλωση ενός τον. αλουμινίου (1 t Al) εξοικονομεί: 4 t βωξίτη, 500 Kg σόδας,100 Kg ασβεστολίθου,700 Kg πετρελαίου, 25 kg κρυόλιθου, 35 κιλών φθοριούχου αλουμινίου και 20 χιλ. Kwh περίπου. Εξάλλου, η παραγωγή αλουμινίου από ανακυκλωμένο σκράπ απαιτεί μόνο το 5-10% της ενέργειας που απαιτεί η πρωτογενής παραγωγή.

Μια βόλτα από το μεταλλευτικό πάρκο Vagonetto θα μας κάνει να το ξανασκεφτούμε την επόμενη φορά που θα πάμε να πετάξουμε στα σκουπίδια ένα ένα κουτί αναψυκτικού..

Πήγατε στο Vagonetto;

[του Τζεφέρη Πέτρου] [by Tzeferis Peter]